صفحه ۴۲۰

همرنگ آنان شود و در نتیجه گاهی باید تملق یا برخلاف عقیده خود سخن بگوید.

بنابراین ترجیح می‎دهد که خیلی وارد اجتماع و کارهای مردم نشود. زیرا اگر کنار باشد بهتر می‎تواند به وظایف خود عمل کند و بهتر به مطالعه و کار و عبادت خود می‎رسد. در چنین شرایطی شاید عزلت و گوشه گیری بهتر باشد.

سعدی در اشعار خود می‎گوید:

بزرگی دیدم اندر کوهساری ____قناعت کرده از دنیا به غاری
چرا گفتم به شهر اندر نیایی ____که باری بندی از دل برگشایی
بگفت آنجا پری رویان نغزند____چو گل بسیار شد پیلان بلغزندگلستان سعدی.

در هر حال بعضی از افراد احساس می‎کنند اگر در جامعه وارد شوند و مقام و موقعیتی پیدا کنند نمی توانند آن طور که می‎خواهند و لازم است از گناهان خودداری کنند و آلوده نشوند. چنین افرادی احیانا مصلحتشان در این است که کمتر خود را به جامعه عرضه نمایند تا آلودگی کمتری پیدا کنند. همین افراد با این که خود را کمتر به جامعه عرضه می‎نمایند ولی این طور نیست که وظایف اجتماعی و فردی خود را انجام ندهند؛ بلکه در مواقع ضرورت به اندازه قدرت و توان خود مسئولیت های خویش را انجام می‎دهند؛ اما از این که وارد متن جامعه شوند و مسئولیت پذیرفته و یا انگشت نما شوند خودداری می‎کنند و آن را به مصلحت خود نمی بینند.

شرایط عزلت طلبی از نظر پیامبر(ص)

شرح نهج البلاغه خوئی منهاج البراعة، ج 7، ص 198؛ این حدیث در شرح ابن أبی الحدید هم بدون ذکر سند، با اندک تفاوتی آمده است (ج 10، ص 47)؛ و با ذکر سند در کتاب تخریج الاحادیث والاثار، زیلعلی، ج 2، ص 442، دار ابن خزیمة، ریاض، نقل شده است. حدیثی را اینجا نقل می‎کند که آن را برای آقایان

ناوبری کتاب