آیت‌الله منتظری

حق گرایش می‎دهد؛ اما اگر کسی نسبت به حق و دستورات خداوند بی اعتنا باشد خداوند او را رها و به خودش واگذار می‎کند، دیگر به او توفیق نمی دهد، و هنگامی که شخص توفیق نداشت شیطان او را به طرف گمراهی و فساد سوق می‎دهد و سقوط می‎کند.

می‎فرماید: و از جمله مبغوضترین مردان یا افراد در نزد خداوند بنده ای است که خداوند او را به خودش واگذار کرده باشد.

"جائرا عن قصد السبیل، سائرا بغیر دلیل"

( در حالی که از وسط راه منحرف، و بدون راهنما در حال حرکت است.)

"جور" به معنای انحراف و گردیدن از راه حق است، که در اینجا به وسیله "عن" متعدی شده است. "قصد السبیل" نیز به معنای راه متوسط می‎باشد که اصل یا وسط جاده است.

حضرت می‎فرماید: خداوند چنین فردی را در حالی که از راه حق منحرف است و بدون راهنما حرکت می‎کند به خود واگذار کرده است.

باید توجه داشت که واعظ و پند دهنده واقعی باید در دل خود انسان باشد. موعظه های دیگران در مورد انسان هنگامی مؤثر است که یک روشنایی و بصیرتی در دل خود او وجود داشته باشد. خود انسان باید یک روحیه حقجویی داشته باشد؛ و در صورتی که این روحیه حقجویی از او گرفته شده باشد موعظه و پند دیگران نیز بی اثر و بدون نتیجه خواهد بود و بنابراین انسان بدون دلیل و راهنما حرکت می‎کند و به مقصد هم نمی رسد.

"ان دعی الی حرث الدنیا عمل، و ان دعی الی حرث الاخرة کسل"

( اگر به سوی کشت دنیا دعوت شود کار می‎کند، و اگر به کشت آخرت دعوت گردد سست می‎شود.)