صفحه ۴۰۸

همان طور که بارها یادآوری کرده ایم اساس کار مرحوم سید رضی در گردآوری فرمایشات مولا امیرالمؤمنین (ع) گزینش آنها بوده است. به این صورت که هر کدام از آنها را که به نظرش جالب بوده و جاذبه داشته ذکر می‎کرده است. به همین جهت خطبه ها را تقطیع و پاره پاره کرده و آنها را به صورت بخش های مختلف جمع آوری و با کلمه "منها" از هم تفکیک کرده است.

ویژگی عالم واقعی

"ألعالم من عرف قدره، و کفی بالمرء جهلا أن لا یعرف قدره"

( دانا کسی است که اندازه خود را بشناسد، و برای نادانی شخص همین کافی است که اندازه خود را نشناسد.)

انسان باید مقدار و ارزش خود را بشناسد. اگر چند کلمه در مدرسه آموخت دیگر تصور نکند که عقل کل می‎باشد و همه بهشت مال اوست و دیگران باید زیر فرمان و مطیع او باشند. از طرف دیگر نباید خود را کوچک کند و خود را به بهای اندکی بفروشد. برای این که ارزش انسان به این است که خود را باور کند و خود را به متاع دنیا و مقامات آن معامله نکند. از یک طرف انسان نباید خود را ببازد و از طرف دیگر نیز نباید مغرور باشد و خود را بگیرد. هر چه علم و معلومات انسان بیشتر شود باید فروتنی و تواضع او هم بیشتر گردد. بداند که اگر خداوند چیزی هم به او داده است از خود او نیست، بلکه خداوند به او عطا فرموده و در برابر آن وظایفی را بر او واجب کرده است. طوری نباشد که انسان گرفتار تکبر و عجب شود، که اگر این طور باشد خود را ساقط ساخته است.

تواضع کند هوشمند گزین ____نهد شاخ پر میوه سر بر زمین کلیات سعدی.

ناوبری کتاب