آیت‌الله منتظری

"و کان ما هو کائن من الاخرة عما قلیل لم یزل"

( و گویا آنچه از آخرت که به زودی فرا می‎رسد زایل و نابود نمی شود.)

"لم یزل" و "لم یزل" هر دو صحیح است.

حضرت می‎فرماید: اگر کسی بیدار شد و از حوادث روزگار عبرت گرفت، آنچه را که در مورد آخرت گفته اند در نزد او به گونه ای خواهد بود که گویا به زودی خواهد آمد و زوال ناپذیر است. اگر گفته شده که قیامت و حساب و کتابی در کار است و در روزی که پنجاه هزار سال طول می‎کشد انسان باید جواب کارهای خود را بدهد، وقتی فکر کند و عبرت بگیرد و بصیرت یابد، درمی یابد که به همین زودی ها همه آنها اتفاق خواهد افتاد و نعمت ها و عذاب های آن هم همیشگی است و زایل نمی شود. خلاصه آنچه در دنیا وجود دارد زایل و نابود می‎شود ولی آنچه در آخرت هست نابود شدنی نیست.

تفاوت جهنمی ها

البته کسانی که گرفتار عذاب دوزخ می‎شوند دو گروه هستند: یک گروه کسانی هستند که با اعتقاد به توحید و با ایمان از دنیا می‎روند. این افراد به خاطر گناهانی که انجام داده اند مدتی در عذاب می‎مانند، که مدت گرفتاری آنها بستگی به گناهشان دارد؛ ولی تا ابد در عذاب باقی نمی مانند و گرفتاری و عذاب آنها همیشگی نیست، گرچه مدت آن هم اندک نمی باشد و ممکن است چند هزار سال طول بکشد. عذاب و آتش برای این افراد مانند کوره آتش برای طلای مغشوش است که آن را خالص می‎کند. برای این که اگر طلایی مغشوش باشد به وسیله حرارت و آتش ناخالصی آن را می‎گیرند. در جهنم نیز ناخالصی های افراد گناهکار گرفته می‎شود و چون با ایمان و اعتقاد به توحید از دنیا رفته اند بالاخره نجات پیدا خواهند کرد.