آیت‌الله منتظری

"خطبه 102 - قسمت دوم"

"یجاهدهم فی [ سبیل ] الله قوم أذلة عند المتکبرین، فی الارض مجهولون، و فی السماء معروفون. فویل لک یا بصرة عند ذلک ، من جیش من نقم الله، لا رهج له و لا حس؛ و سیبتلی أهلک بالموت الاحمر و الجوع الاغبر."

زمینه ها و ویژگی های شورش "صاحب زنج"

در بخشی از خطبه که آن را در درس گذشته خواندیم حضرت امیر(ع) فرمودند: در آینده فتنه هایی رخ خواهد داد. به طور خلاصه عرض کردیم که در بین شرح کنندگان نهج البلاغه اختلاف است که منظور حضرت از این فتنه ها و فتنه گران چه کسانی هستند و فتنه در چه زمانی واقع می‎شود.

امروز قبل از ادامه شرح خطبه، این مطلب را تا حدودی مفصل تر بحث خواهیم کرد.

بعضی از شارحان نهج البلاغه، از جمله ابن میثم بحرانی و عبده می‎گویند: حضرت در این خطبه اشاره به فتنه صاحب زنج یا صاحب زنگ دارد. در خطبه 128 نیز به همین داستان زنگی ها اشاره شده است.

خلاصه داستان زنگی ها این است که زنگی های زیادی از کشور زنگبار - که از کشورهای آفریقایی است - به اسارت گرفته شده بودند. این سیاهان زنگی را نوعا در بصره و اطراف آن جا داده و به کارهای پست و بی ارزش می‎گماردند. به عنوان مثال در اطراف بصره زمین های شوره زار زیادی وجود داشت که آنها را آب می‎انداختند تا