صفحه ۳۶۶

به صورت متعدی. "فغر فمه" یعنی دهانش باز شد؛ و "فغر فمه" یعنی دهانش را باز کرد.

"شکیمة" به میله آهنی گفته می‎شود که به افسار اسب متصل است و در دهان اسب قرار می‎گیرد. هر چه این آهن و افساری که به آن بسته اند در دهان اسب محکم تر باشد حکایت از این می‎کند که اسب مورد نظر قدرت بیشتری دارد.

"وطأة" به معنای جای پا می‎آید. آیه شریفه قرآن می‎فرماید: (و لا یطؤون موطئا یغیظ الکفار) سوره توبه (9)، آیه 120. "و هیچ جای پایی را که کافران را به خشم آورد پای نمی نهند." اساسا معنای "وطاء" توافق است و به لحاظ این که در هنگام راه رفتن پای انسان با زمین وفق می‎دهد و متصل می‎شود تعبیر به "وطأ الارض" می‎کنند؛ یعنی پای او با زمین جفت و متصل شد.

همان طور که ملاحظه کرده اید در کلمات مولا امیرالمؤمنین (ع) تشبیهات و استعارات زیادی به کار رفته است. از جمله حضرت در این فرمایش خود محکم شدن قدرت و استواری آن را به دهنه لجام اسب و محکم بودن آن تشبیه می‎کند و می‎فرماید: هنگامی که عبدالملک مروان (یا هر کسی که عبارات قبل درباره او بود) دهانش باز شد و شروع به شعار دادن و یا تهدیدکردن نمود و دهانه لجام او محکم شد، کنایه از این که قدرتش فزونی یافت، و از طرف دیگر جای پایش در زمین محکم گشت، شروع به کارهایی می‎کند که در ادامه، حضرت به آنها اشاره دارند.

به طور کلی کسی که می‎خواهد قدرت خود را نشان دهد ابتدا دهان خود را باز کرده و شعار می‎دهد و یا تهدید می‎کند. پس از آن که حرفهای خود را زد معمولا کار خود را شروع می‎کند، و بعد که در جایی پیروز شد و تسلط یافت و به قول ما میخ خود را محکم کرد با شدت با مردم برخورد می‎کند.

ناوبری کتاب