به صورت متعدی. "فغر فمه" یعنی دهانش باز شد؛ و "فغر فمه" یعنی دهانش را باز کرد.
"شکیمة" به میله آهنی گفته میشود که به افسار اسب متصل است و در دهان اسب قرار میگیرد. هر چه این آهن و افساری که به آن بسته اند در دهان اسب محکم تر باشد حکایت از این میکند که اسب مورد نظر قدرت بیشتری دارد.
"وطأة" به معنای جای پا میآید. آیه شریفه قرآن میفرماید: (و لا یطؤون موطئا یغیظ الکفار) سوره توبه (9)، آیه 120. "و هیچ جای پایی را که کافران را به خشم آورد پای نمی نهند." اساسا معنای "وطاء" توافق است و به لحاظ این که در هنگام راه رفتن پای انسان با زمین وفق میدهد و متصل میشود تعبیر به "وطأ الارض" میکنند؛ یعنی پای او با زمین جفت و متصل شد.
همان طور که ملاحظه کرده اید در کلمات مولا امیرالمؤمنین (ع) تشبیهات و استعارات زیادی به کار رفته است. از جمله حضرت در این فرمایش خود محکم شدن قدرت و استواری آن را به دهنه لجام اسب و محکم بودن آن تشبیه میکند و میفرماید: هنگامی که عبدالملک مروان (یا هر کسی که عبارات قبل درباره او بود) دهانش باز شد و شروع به شعار دادن و یا تهدیدکردن نمود و دهانه لجام او محکم شد، کنایه از این که قدرتش فزونی یافت، و از طرف دیگر جای پایش در زمین محکم گشت، شروع به کارهایی میکند که در ادامه، حضرت به آنها اشاره دارند.
به طور کلی کسی که میخواهد قدرت خود را نشان دهد ابتدا دهان خود را باز کرده و شعار میدهد و یا تهدید میکند. پس از آن که حرفهای خود را زد معمولا کار خود را شروع میکند، و بعد که در جایی پیروز شد و تسلط یافت و به قول ما میخ خود را محکم کرد با شدت با مردم برخورد میکند.