آیت‌الله منتظری

قلب و نهان انسان است، این شهادت شهادتی واقعی است و اهمیت و ارزش دارد. شهادتی که در آن قلب و زبان و ظاهر و نهان دل با هم هماهنگ باشند. حضرت علی (ع) می‎فرماید: شهادت من به وحدانیت خداوند شهادتی است که در آن قلب و زبانم و آشکار و نهان وجودم با هم هماهنگ هستند. قبل از این که بگویم در قلبم این گواهی هست.

از نظر ادبی "شهادة" مفعول مطلق نوعی است، و "یوافق فیها السر الاعلان..." صفت برای آن است. در ادبیات داشتیم که اگر بعد از مفعول مطلق صفت بیاید یا مفعول مطلق به چیزی اضافه شود معلوم می‎شود مفعول مطلق نوعی است. "شهادة یوافق فیها..." یعنی: نوعی از شهادت که دارای این صفت است که آشکار و نهان و قلب و زبان در آن با هم هماهنگ هستند.

پیامدهای مخالفت با علی (ع)

"أیها الناس ! لا یجرمنکم شقاقی"

( ای مردم ! مخالفت با من شما را به جرم و گناه وادار نسازد.)

نوعا شارحان نهج البلاغه "لا یجرمنکم" را به "لا یکسبنکم" و برخی به "لا یحملنکم" معنا کرده و مفعولی هم در تقدیر گرفته اند. تفسیر مجمع البیان نیز ذیل آیه: (لا یجرمنکم شنئان قوم ) سوره مائده (5)، آیه 2. می‎گوید: "لا یجرمنکم أی و لا یحملنکم و قیل لا یکسبنکم".مجمع البیان، ج 2 (جزو 3)، ص 155. به نظر من "لا یجرمنکم" از همان ماده "جریمة" به معنای جرم و گناه است و معنای آیه این است که: کینه و دشمنی شما با قومی شما را به گناه و بی عدالتی نسبت به آنان وا ندارد.