آیت‌الله منتظری

مثل بنی عباس که اصلا صلاحیت برای حکومت و ولایت بر مسلمانان را ندارند طمع نکنید و به سراغشان نروید.

البته باید به این مطلب توجه کرد که این سخن حضرت امیر(ع) به این معنا نیست که قیام علیه ظلم و جور در عصر غیبت امام زمان (عج) را تخطئه کنند؛ امر به معروف و نهی از منکر به عنوان یک وظیفه اجتماعی به جای خود باقی است و هر کس باید به مقدار توان خود در مبارزه با ظلم و احقاق حق مظلومین اقدام کند. آنچه از روایات استفاده می‎شود این است که اولا: در این راه باید خیلی دقت داشت و هر کس را که ادعای اسلام و مبارزه با ظلم کرد نباید بدون تحقیق و شناخت پیروی کرد؛ بلکه باید او را شناخت و اهدافش را تشخیص داد که اگر اهدافش صددرصد اسلامی و الهی است با او همکاری کرد. ثانیا: باید شرایط برای قیام فراهم و قیام به مصلحت باشد.

ما در کتاب "دراسات فی ولایة الفقیه" این جهات را به تفصیل بحث کرده ایم که با عنوان "مبانی فقهی حکومت اسلامی" به فارسی ترجمه شده است، و می‎توان برای پیگیری این مباحث به آنجا مراجعه کرد.ر.ک : دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الاسلامیة، ج 1، ص 205 به بعد (الفصل الرابع من الباب الثالث)؛ مبانی فقهی حکومت اسلامی، ج 1، ص 333 به بعد.

دوری از یأس و ناامیدی

"و لا تیاسوا من مدبر"

( و از کسی که به حکومت پشت کرده نا امید نشوید.)

"مدبر" اسم فاعل از "أدبر" است؛ "ادبار" یعنی پشت کردن. حضرت امیر(ع) می‎فرماید: کسی که صلاحیت برای حکومت دارد ولی پشت می‎کند به خلافت و سراغ حاکمیت نمی آید از او مأیوس نشوید؛ چرا که او اگر سراغ