آیت‌الله منتظری

که علی (ع) در آن ماه به شهادت رسید بر آن حضرت اجتماع نکرده بودند." ابن أبی الحدید در ادامه می‎گوید: در تاریخ ذکر شده علی (ع) صد هزار نفر نیرو فراهم کرده بودند که از جمله، فرماندهی ده هزار نفر با امام حسن (ع) بود و فرماندهی ده هزار نفر دیگر را هم ابو ایوب انصاری به عهده داشت، حضرت این نیروها را برای نبرد با معاویه فراهم کرده بودند که مسأله شهادت ایشان پیش آمد و لشکر فراهم شده بدون امام و فرمانده شدند.

البته بعضی از شراح نهج البلاغه بر ابن أبی الحدید اشکال کرده و گفته اند:بهج الصباغة، ج 3، ص 394. اولا: معلوم نیست مراد حضرت علی (ع) از جمله: "فاذا أنتم ألنتم له..." همان ماهی باشد که حضرت در آن ماه به شهادت رسیدند، بلکه ظاهرا مراد همان زمانی است که خلافت ظاهری به ایشان منتقل شد.

ثانیا: چه کسی گفته است که مردم عراق در آستانه شهادت حضرت علی (ع) اجتماعشان حول حضرت و توجهشان به ایشان از سایر اوقات بیشتر بوده است، چنان که ابن أبی الحدید ادعا کرده است؛ زیرا بعد از جریان حکمیت اضطراب و اختلاف در لشکر ایشان به وجود آمد تا آنجا که حضرت بعد از بازگشت از جنگ خوارج لشکر خود را برای آماده شدن برای جنگ با معاویه از وارد شدن به شهر کوفه نهی نمودند، ولی آنان اعتنایی نکردند.

"جأه الموت فذهب به"

( مرگش فرا می‎رسد و او را می‎برد.)

در اینجا حضرت امیر(ع) با این که این خطبه را به گفته ابن أبی الحدید در جمعه سوم خلافتشان ایراد کردند، خبر می‎دهند که وقتی ریاست حضرت خوب جا