آیت‌الله منتظری

و برکت بیشتری نازل می‎شود. البته مقصود از نعمت فقط نعمت های مادی نیست، نعمت فیوضات معنوی نظیر علم و شناخت را هم شامل می‎شود. اگر انسان لیاقت برای دریافت فیوضات الهی پیدا کند، از طرف خدا هیچ بخل و امساکی نیست؛ او فیاض علی الاطلاق است و فیضش برای هر کس به مقدار ظرفیتش نازل می‎شود.

استمداد از خدا برای رعایت حقوق الهی

"نحمده فی جمیع أموره"

( در همه امورش او را می‎ستاییم.)

فرق بین شکر و مدح و حمد را توضیح داده ایم؛ و عرض کردیم حمد و ستایش برای کمالات اختیاری است، چه برای من نعمت باشد و چه نباشد. در اینجا امیرالمؤمنین (ع) می‎فرماید: خداوند را در همه امورش ستایش می‎کنیم، چرا که خداوند کمال مطلق است و هر آنچه از او صادر می‎شود و تمام اموری که انجام می‎دهد جلوه ای از آن کمال مطلق به شمار می‎آید.

"و نستعینه علی رعایة حقوقه"

( و برای رعایت حقوقش از او کمک می‎خواهیم.)

حال که تمام نعمت ها از خداست، وجود انسان، نیروهای انسان، دست و پا و زبان و عقل و... همه از خداست، عقل حکم می‎کند که باید شکر او را به جا آورد و تسلیم فرمانها و دستوراتش بود. خوب برای شکرگزاردن خدا و عبادت او، انسان از همان قدرت و توان و فکر و قلب و نعمتی که خداوند عطا کرده باید استفاده کند، و اگر یک آن فیض الهی منقطع شود انسان و تمام قوا و نیروهایش از بین می‎روند؛ پس برای این که بتوانیم شکر خدا را به جا آوریم و عبادتش کنیم و وظایفمان نسبت به حق تعالی