اوصاف نیکان میفرماید: (والصابرین فی البأسأ و الضراء و حین البأس ) سوره بقره (2)، آیه 177. "و بردباران در سختی و زیان و در هنگام شدت جنگ."
عالم طبیعت عالم تزاحم و تصادم و گرفتاری و سختی و جنگ و ستیز است و این مربوط به امروز و فردا نیست؛ از ابتدای آفرینش انسان این مسائل بوده است. نبرد و ستیز از همان روزی که حضرت آدم (ع) زندگی در عالم خاکی را شروع کرد آغاز گردید؛ قابیل نتوانست هابیل را تحمل کند و او را به قتل رساند. از همان روز مسأله جنگ و ستیز و تضاد شروع شد، همیشه هم بوده و تا پایان هم خواهد بود. اساسا انسان برای رسیدن به کمال و رشد و تعالی آفریده شده است و به همین جهت در معرض ابتلا و آزمایش است تا با تلاش و بردباری و موفقیت در آزمایش های الهی زمینه کمال خود را فراهم کند. قرآن میفرماید: (الذی خلق الموت و الحیاة لیبلوکم أیکم أحسن عملا) سوره ملک (67)، آیه 2. "خدایی که مرگ و زندگی را آفرید تا شما را بیازماید که کدام یک از شما از نظر عمل نیکوتر است." و آزمایش انسانها به همین مواجهه با مشکلات و سختی هاست.
در تاریخ هم که نگاه میکنیم میبینیم زندگی انسانها تواءم با سختی و مشکلات است. انبیای بزرگ الهی چه سختی ها که متحمل نشدند، پیغمبراکرم (ص) را چقدر اذیت کردند، بر علی (ع) چه ظلم ها که نکردند، حسین بن علی (ع) را به شهادت رساندند و...؛ همه بزرگان با مشکلات مواجه بودند و بنای عالم بر این نیست که با اعجاز اداره شود، عالم طبیعت عالم اسباب و مسببات است و دارای روندی طبیعی است، قرار بر این نیست که خداوند حقجویان و حقگویان را با اعجاز بر ظالمان و مستکبران و مستبدان پیروز کند. از این رو اسباب و مسببات به تصادفات، امراض، جنگ و ستیز و... منجر میشود و باید از