حضرت علی (ع) میفرمایند: ویژگی دنیا این است که گذراست؛ "التارکة لکم": شما را ترک خواهد کرد "و ان لم تحبوا ترکها": گرچه شما جدا شدن از آن را دوست نداشته باشید. خواهی نخواهی میگذارید و میروید؛ میلیاردر هم که باشی، رئیس جمهور کل جهان هم که باشی، آخرش دنیا تو را ترک میکند و بدنت را در قبر میگذارند.
معنای صحیح ترک دنیا
در اینجا سؤالی مطرح است و آن این که آیا مقصود از ترک دنیا این است که انسان سراغ کسب و کار نرود و به فعالیت سیاسی و اجتماعی و اقتصادی نپردازد و به هیچ چیز کار نداشته باشد، یا آن که چیز دیگری مقصود است ؟
برای پاسخ به این پرسش باید توجه داشت که اولا: دنیا اگر در راستای آخرت قرار گیرد و انسان از دنیا برای رسیدن به سعادت ابدی استفاده کند و حدود و مرزهایی را که خداوند معین کرده است مراعات کند، نه تنها بد نیست، بلکه باید این گونه زندگی کرد. آنچه مورد مذمت میباشد این است که انسان فقط زندگی دنیایی را ببیند و به هر طریقی شده درصدد تأمین خوشی در این حیات برآید؛ دنیا را هدف ببیند و نه وسیله و محل گذر، آنچه در روایات از آن مذمت شده چنین دنیایی است.
ثانیا: اسلام در احکام فردی خلاصه نمی شود، بسیاری از احکام اسلام در ارتباط با جامعه و روابط بین انسانهاست؛ مسلمان نسبت به جامعه و آنچه در آن میگذرد و وضعیت مسلمانان دیگر وظیفه دارد، یکی از مهم ترین احکام اجتماعی اسلام امر به معروف و نهی از منکر است که یک وظیفه همگانی و اجتماعی است؛ بنابراین مسلمان نمی تواند نسبت به امور جامعه بی تفاوت باشد. وقتی در سیره معصومین (ع) هم نگاه میکنیم میبینیم آنها به امور اجتماع اهتمام داشته اند؛