صفحه ۲۴۸

چنین است: "و ان عقدت بینک و بین عدوک عقدة أو ألبسته منک ذمة ، فحط عهدک بالوفاء وارع ذمتک بالا مانة ، واجعل نفسک جنة دون ما أعطیت، فانه لیس من فرائض الله شئ الناس اشد علیه اجتماعا مع تفرق أهوائهم و تشتت آرائهم من تعظیم الوفاء بالعهود، و قد لزم ذلک المشرکون فیما بینهم دون المسلمین لما استوبلوا من عواقب الغدر"نهج البلاغه، نامه 53 (نامه امیرالمؤمنین 7 به مالک اشتر). "و هر گاه بین خود و دشمنت پیمانی بستی یا جامه امانی به او پوشاندی، پس به عهد و امان خود عمل کن و خود را سپر تعهد و امان خود قرار ده؛ زیرا در بین واجبات الهی که بر مردم فرض شده است و مردم با آن همه اختلاف آرا و سلیقه ها که دارند همگی بر آن متفق هستند، چیزی بالاتر و مهم تر از وفای به تعهدات وجود ندارد. و در گذشته نیز مشرکان - با این که مسلمان نبودند - تعهدات خود را محترم می‎شمردند؛ زیرا از عاقبت و وبال عهدشکنی آگاه بودند."

پیش بینی فراگیری ظلم و سوء مدیریت بنی امیه

"و حتی لا یبقی بیت مدر و لا وبر الا دخله ظلمهم" (

[ و ظلم آنها به قدری گسترده خواهد شد] تا این که هیچ خانه گلی و خیمه و چادری باقی نخواهد ماند مگر آن که ظلم بنی امیه در آنها داخل خواهد شد.)

"مدر" یعنی گل چسبناک و بدون ریگ، "بیت مدر" یعنی خانه ای که از گل ساخته شده است؛ و به آنان که چادرنشین نبودند و در روستاها یا شهرها به صورت دائم سکونت داشتند و برای خودشان مسکن دائمی از خشت و گل ساخته بودند "اهل مدر" می‎گفتند.

"وبر" یعنی پشم شتر و گوسفند، "بیت وبر" یعنی خانه ای که از پشم است، یعنی خیمه و چادر عشایری؛ و از آنجا که چادرنشینان و اهل بادیه و صحرا، خانه های

ناوبری کتاب