آیت‌الله منتظری

1 - تلاش و فعالیت

"لقد کانوا یصبحون شعثا غبرا"

( صبح می‎کردند در حالی که موهایشان ژولیده و غبارآلود بود.)

"شعث" جمع "أشعث" به معنای ژولیده مو است. "غبر" هم جمع "أغبر" به معنای گردآلود و غبارآلود است. به گرد و غبار نیز هم "غبار" می‎گویند و هم "غبرة".

حضرت علی (ع) می‎فرماید: اصحاب پیغمبراکرم (ص) صبح می‎کردند در حالی که موهایشان ژولیده و غبارآلود بود.

مقصود امام (ع) این نیست که اصحاب پیامبراکرم (ص) به نظافت بها نمی دادند و نظافت نمی کردند؛ نظافت یکی از دستورات اسلام است، در حدیث منسوب به پیغمبراکرم (ص) آمده است: "النظافة من الایمان"؛بحارالانوار، ج 59 (چاپ بیروت)، ص 291؛ نهج الفصاحة، ص 636، حدیث 3161. این حدیث مشهور در هیچ یک از مصادر حدیثی شیعه و اهل سنت ذکر نشده است؛ و در بحارالانوار این حدیث بدون ذکر سند به نقل از کتاب "طب النبی" منسوب به شیخ ابی العباس مستغفری آمده است. بلکه مراد حضرت این است که اصحاب پیامبراکرم (ص) چون اهل تلاش و فعالیت بودند به طور طبیعی موهایشان ژولیده و سر و صورت و لباسهایشان غبارآلود بود، خلاصه مهم برای یاران پیغمبراکرم (ص) تلاش در راه اسلام بود و این طور نبود که به فکر مو و لباسشان باشند و فقط به مو و لباسشان برسند؛ کسی که در مسیر جنگ و جهاد و تلاش و کار است به صورت طبیعی فرصت نخواهد داشت به خودش برسد و در اثر فعالیت موهایش ژولیده و غبارآلود خواهد شد.