صفحه ۱۹۷

قیمت نقره زیاد می‎شده است؛ ولی به طور معمول هماهنگی میان این دو پول رایج وجود داشته است، و دینار غالبا در دست ثروتمندان و درهم در دست اقشار پایین تر در گردش بوده است.

"صرف" در "صرف الدینار بالدرهم" مفعول مطلق نوعی است. حضرت علی (ع) می‎فرماید: به خدا قسم دوست داشتم که معاویه با من مبادله می‎کرد شما را همچون مبادله دینار به درهم؛ یعنی ده نفر از افراد من را می‎گرفت و یک نفر از افراد خود را به من می‎داد.

علی (ع) با این تشبیه که یاران معاویه را از حیث ارزش آنها برای معاویه مثل دینار و یاران خودشان را مثل درهم دانستند در حقیقت می‎خواهند استواری یاران معاویه را در مقابل سستی و کاهلی یاران خود یادآور شوند، تا شاید به خود آیند و غیرتشان تحریک شود و به وظایفشان عمل کنند.

اهل کوفه در نگاه امیرالمؤمنین (ع)

"یا أهل الکوفة ! منیت منکم بثلاث و اثنتین"

( ای اهل کوفه ! من از جانب شما به سه چیز [ که در شما هست ] و دو چیز [ که در شما نیست ] مبتلا شده ام.)

"منی" ماضی مجهول است. "منی بکذا" یعنی به آن چیز مبتلا و آزموده شد. "ت" در "منیت" نایب فاعل است. علی (ع) خطاب به مردم کوفه می‎فرماید: من به سه چیز و دو چیز از شما مبتلا شده ام. بنابراین حضرت در مجموع از جانب اهل کوفه به پنج چیز مبتلا شده اند و ظاهرا علت این که فرمودند "به سه چیز و دو چیز مبتلا شده ام" این است که آن پنج مورد از حیث سلبی و ایجابی با هم متفاوت هستند، سه مورد از آن حالت اثباتی دارد، و دو مورد حالت سلبی دارد.

ناوبری کتاب