صفحه ۱۷۴

کجا که باشید خدا با شماست." خلاصه خداوند کاملا بر همه احاطه و قدرت دارد و به موقعش داد مظلومان را از ظالمان خواهد ستاند، و این طور نیست که ظالمان ظلمشان فراموش شود.

خبر دادن از پیروزی معاویه

"أما والذی نفسی بیده لیظهرن هؤلاء القوم علیکم"

( آگاه باشید ! قسم به خدایی که جان من در قبضه قدرت اوست همانا این قوم بر شما پیروز خواهند شد.)

"أما" استفتاحیه است که مثل "ألا" دلالت بر تنبیه می‎کند؛ بنابراین "أما" یعنی آگاه باشید. "و" در "والذی" واو قسم است. "ید" هم کنایه از قدرت است. از آنجا که بیشتر کارهای انسان با دست صورت می‎گیرد و دست محل ظهور قدرت انسان است، برای کنایه از قدرت "ید" به کار می‎رود.

"أما والذی نفسی بیده": آگاه باشید ! قسم به کسی که جان من در دست اوست، یعنی قسم به خدایی که جانم در قبضه قدرت و اختیار اوست. در آیات قرآن هم که درباره خداوند لفظ "ید" به کار رفته کنایه از قدرت خداست؛ مثلا می‎فرماید: (ید الله فوق أیدیهم ) سوره فتح (48)، آیه 10. یعنی: "دست خدا بالای دست های آنهاست." و یا از قول یهود نقل می‎کند که می‎گفتند خداوند بعد از آفرینش دیگر قدرتی برای تصرف در آفریده هایش ندارد، می‎گفتند: (ید الله مغلولة ) سوره مائده (5)، آیه 64. "دست خدا بسته است." که قرآن هم در جواب آنها می‎فرماید: (بل یداه مبسوطتان ) همان. "بلکه دو دست خدا مبسوط و باز است." همه اینها کنایه از قدرت است نه این که برای خدا دستی و پایی باشد. درباره غیر خدا نیز گاهی این گونه به کار رفته است؛ به عنوان مثال معنای

ناوبری کتاب