صفحه ۱۶۱

لا نفضوا من حولک) سوره آل عمران (3)، آیه 159. یعنی: "به برکت رحمت خدا با آنان نرم شدی، و اگر تندخو و سخت دل بودی حتما از اطرافت پراکنده می‎شدند."

لذا حضرت امیر(ع) می‎فرماید: در اثر اخلاق پاک پیغمبر(ص) دلهای مردان نیک به طرف او متوجه شده است. یعنی انسانهایی که فطرت و طینتشان پاک بود همه متوجه پیغمبراکرم (ص) شدند، در حالی که آن اعراب حاضر نبودند برای کسی سر خم کنند و بزرگان آنان اگر می‎خواستند از دری وارد شوند که سردر آن پایین بود باید سر در را خراب می‎کردند که آن فرد خم نشود. اما پیغمبراکرم (ص) کاری کرد که همه آنان در برابر خدا و پیغمبر خاضع و خاشع شدند؛ سجده کردن برای آنان خیلی مهم بود که به خاک بیفتند، ولی روش و اخلاق نبی اکرم (ص) آنان را جذب نمود و به سجده حق واداشت.

"و ثنیت الیه أزمة الابصار"

( و مهار چشم ها به سوی او خمیده.)

"ثنی" به معنای تا زدن و خم کردن یک چیز و منعطف کردن یک طرف آن به طرف دیگر است؛ از آنجا که در هنگام توجه انسان به کسی یا چیزی انسان به سوی آن منعطف می‎شود و معمولا سرش را به سوی آن برمی گرداند به معنای متوجه ساختن هم به کار می‎رود. "ثنیت" مجهول است و "أزمة الابصار" نائب فاعل آن که در اصل مفعولش بوده است.

"أزمة" جمع "زمام" و به معنای افسار است؛ به مهاری که به گردن شتر می‎بندند و آن را به هر سو بخواهند می‎کشند "زمام" گفته می‎شود. حضرت علی (ع) چشم را به شتری تشبیه کرده که شتربان افسارش را به سویی می‎کشد؛ و می‎فرماید: همه نگاهها متمایل و متوجه پیغمبر شد و چشم ها به سوی آن حضرت برگردانده شد.

ناوبری کتاب