آیت‌الله منتظری

"خطبه 95»

و من خطبة له علیه السلام:

"بعثه و الناس ضلا ل فی حیرة ، و خابطون [ حاطبون ] فی فتنة . قد استهوتهم الاهوأ، و استزلتهم الکبریاء، و استخفتهم الجاهلیة الجهلاء. حیاری فی زلزال من الامر، و بلاء من الجهل. فبالغ (ص) فی النصیحة ، و مضی علی الطریقة ، و دعا الی الحکمة والموعظة الحسنة ."

ظاهر "و من خطبة له (ع)" این است که آنچه سید رضی نقل کرده همه خطبه نیست. از "بعثه" نیز پیداست که جلوتر مطالبی راجع به پیغمبراکرم (ص) و شرایط و اوضاع جامعه پیش از مبعوث شدن پیغمبر(ص) بیان شده است.

وضعیت مردم هنگام بعثت پیامبراکرم (ص)

1 - گمراهی و تحیر

"بعثه و الناس ضلا ل فی حیرة"

( [ خداوند] او [ پیغمبراکرم (ص)] را برانگیخت درحالی که مردم گمراهانی متحیر بودند.) "ضلا ل" جمع "ضال" است؛ مثل "جهال" جمع "جاهل". خداوند پیغمبراکرم (ص) را به رسالت برانگیخت در حالی که مردم گمراهانی بودند در حالت حیرت و سرگردانی. برخی افراد گمراه هستند اما تحیر ندارند و به خیال