آیت‌الله منتظری

عرض کردم که این خطبه دارای سه قسمت است: قسمت اول درباره خدا و اوصاف الهی بود، قسمت دوم در توصیف پیامبران و فضیلت پیامبراکرم (ص) بود، قسمت سومی که مرحوم سید رضی نقل کرده و از اینجا شروع می‎شود نصایح و توصیه های حضرت علی (ع) است.

"أعلام" جمع "علم" است. در قدیم برای این که افراد شب ها راه را گم نکنند چراغی را در جای بلندی قرار می‎دادند که به آنجا "منار" یعنی محل نور گفته می‎شد، "علم" به "منار" اطلاق می‎شود، بعد علم را در مطلق علامت و نشانه به کار بردند. به علم هایی که در عزاداریها بلند می‎کنند و به پرچم ها هم از این جهت که نشانه عزاداری است علم می‎گویند.

"بینة" به معنای روشن، صفت "أعلام" است. "أعلام بینة" یعنی نشانه های روشن و آشکار. "أعلام" کنایه از بزرگان راهنمای دین است که همانند چراغی راه را به انسان نشان می‎دهند. "علی أعلام" جار و مجرور و به "اعملوا" که فعل امر است متعلق است؛ و جمله "رحمکم الله" جمله معترضه است. می‎فرماید: براساس دلیل و برهان و طبق نشانه ها و علامت های روشن، یعنی سنت پیغمبر(ص) عمل کنید و از عالمانی که آگاه به مسائل اسلامی و بیانگر سنت ایشان هستند بپرسید و به حرفهای خرافی و بی پایه و حرفهای بچه گانه و بی دلیل ترتیب اثر ندهید. عملتان براساس سخنان پیغمبراکرم (ص)، اهل بیت (ع) و عقل باشد؛ و از عالمان آگاه و حقگو سؤال و پیروی کنید. مواظب باشید آلت دست دیگران قرار نگیرید و کارهای نادرستی را به اسم دین انجام ندهید؛ و خلاصه به برهان و عقلتان بها بدهید و براساس شناخت صحیح کار کنید.

راه روشن بهشت و فرصت بی مانند دنیا

"فالطریق نهج"

( پس راه واضح و روشن است.)