صفحه ۱۱۹

شرایط هر کدام در علم اصول فقه بیان می‎شود. در حقیقت با قول و فعل و تقریر معصوم روش او را به دست می‎آوریم.

"رشد" یعنی هدایت. در آیة الکرسی هم می‎خوانیم: (لا اکراه فی الدین قد تبین الرشد من الغی ) سوره بقره (2)، آیه 256. یعنی: "اجباری در دین نیست، راه هدایت و رشد و راه گمراهی و ضلالت واضح و معلوم شده است." دیگر هر کس بخواهد راه حق را بپذیرد و یا راه باطل را در پیش گیرد به اختیار خودش می‎باشد.

به هر حال امیرالمؤمنین (ع) در اینجا می‎فرماید که سنت و روش پیامبراکرم (ص) رشد و هدایت است.

سخن و داوری پیامبر(ص)

"و کلامه الفصل"

( و کلامش جداکننده حق از باطل است.)

"فصل" مصدر است و به جای صفت یعنی "فاصل" قرار گرفته تا بر مبالغه در فاصل بین حق و باطل بودن دلالت کند. کلام پیغمبراکرم (ص) معیار سنجش حق و باطل است و در مقایسه با آن، حق و باطل روشن می‎شود؛ به قدری کلام حضرت فاصل و مایز بین حق و باطل است که گویا عین فصل و جدایی است.

خداوند درباره قرآن هم می‎فرماید: (انه لقول فصل ) سوره طارق (86)، آیه 13. یعنی: "قرآن کتابی است که فاصل و قاطع بین حق و باطل است." به روز قیامت هم از این جهت که در آن مجرمان و گناهکاران از خوبان جدا می‎شوند و صف آنان از هم متمایز می‎شود "یوم الفصل" اطلاق شده است.

ناوبری کتاب