جعلناهم أئمة یهدون بامرنا)سوره انبیاء (21)، آیه 73. "و آنها را پیشوایانی قرار دادیم که به امر و فرمان ما هدایت میکنند." خلاصه هم امامان هدایت داریم و هم پیشوایان گمراهی.
حضرت علی (ع) میفرماید: پیغمبراکرم (ص) امام و پیشوای متقین است. از آیات قرآن و روایات استفاده میشود که مقام امامت غیر از مقام نبوت است؛ و این گونه نیست که هر کس دارای مقام نبوت بود مقام امامت هم به او عطا شود. خداوند در مورد حضرت ابراهیم (ع) میفرماید: (و اذ ابتلی ابراهیم ربه بکلمات فاتمهن قال انی جاعلک للناس اماما قال و من ذریتی قال لاینال عهدی الظالمین ) سوره بقره (2)، آیه 124. "وقتی که خداوند ابراهیم را به کلماتی آزمایش کرد و او از آن آزمایش ها سربلند بیرون آمد، خداوند به ابراهیم فرمود: همانا من تو را امام مردم قرار دادم؛ ابراهیم (ع) عرض کرد: آیا از ذریه و فرزندانم هم امامانی قرار میدهی ؟ خداوند فرمود: عهد من به ظالمان نمی رسد."
از این آیه شریفه مطالب بسیاری در مورد امامت استفاده میشود؛ از جمله این که امامت عهد خداست و به هر کسی عطا نمی شود، و بعد از ابتلائات زیاد از جمله امتحان ذبح فرزند و سرفراز شدن در آنها به ابراهیم (ع) داده شد.
مرحوم کلینی روایتی را از امام صادق (ع) نقل کرده که حضرت میفرماید: "ان الله - تبارک و تعالی - اتخذ ابراهیم عبدا قبل أن یتخذه نبیا، و ان الله اتخذه نبیا قبل أن یتخذه رسولا، و ان الله اتخذه رسولا قبل أن یتخذه خلیلا، و ان الله اتخذه خلیلا قبل أن یجعله اماما، فلما جمع له الاشیاء قال: (انی جاعلک للناس اماما) "کافی، ج 1، ص 175، کتاب الحجة، باب طبقات الانبیاء و الرسل و الائمة :، حدیث 2. "همانا خدای متعال ابراهیم را به عنوان بنده خود برگزید قبل از آن که او را به عنوان پیغمبر برگزیند، و خداوند او را به پیغمبری برگزید پیش از آن که به عنوان رسول برگزیند، و