آیت‌الله منتظری

از اصحاب آن حضرت اصرار داشتند که خوارج به آن طرف نهر رفته اند، حضرت دستور دادند استر رسول خدا(ص) را آوردند و با آن به طرف نهر حرکت کردند و به اصحاب خود نشان دادند که آنها این طرف نهر بودند، و پس از درگیری و جنگ هم همان گونه که حضرت خبر داده بود نه نفر از خوارج زنده مانده و هشت یا نه نفر از اصحاب حضرت شهید شده بود.شرح ابن ابی الحدید، ج 2، ص 277؛ و منهاج البراعة، ج 4، ص 136

جمع خوارج را دوازده هزار نفر گفته اند که هنگام جنگ بر اثر ارشادات حضرت امیر(ع) و عبدالله بن عباس و دیگران هشت هزار نفر از آنها هدایت شده و از افکار و عقاید خود دست برداشتند و چهار هزار نفر دیگر ایستادگی کردند و همگی آنان بجز هشت یا نه نفر کشته شدند. ابن ابی الحدید می‎گوید: این خبر حضرت قریب به تواتر است چون مشهور است و همه آن را نقل کرده اند، و این از معجزات حضرت و خبرهای غیبی او می‎باشد.شرح ابن ابی الحدید، ج 5، ص 3

سخن حضرت در این خطبه در مورد مکان کشته شدن خوارج و تعداد آنها و تعداد شهدای اصحاب حضرت است. فرموده اند:

"مصارعهم دون النطفة"

(قتلگاه آنها این طرف آب است.)

"مصارع" جمع "مصرع" به معنای محل سقوط و محل کشته شدن است؛ "نطفة" به آب صاف و زلال می‎گویند، نطفه انسان یا حیوان را هم برای این که صاف و زلال است نطفه می‎گویند. مرحوم سید رضی می‎گویند: نطفه به آبی می‎گویند که صاف و زلال باشد خواه کم باشد یا زیاد، و مقصود حضرت هم از نطفه همان آب نهروان بوده است. می‎فرمایند: محل سقوط و کشته شدن خوارج این طرف نهر است.