آیت‌الله منتظری

فی سهوب بیدها و اخادیدها" خداوند آبهای چشمه ها را در آن دشتهای وسیع لم یزرع و نهرهای شکافته شده متفرق کرده است.

آرام سازی زمین به وسیله کوهها

"و عدل حرکاتها بالراسیات من جلامیدها، و ذوات الشناخیب الشم من صیاخیدها"

(و حرکتهای زمین را به سبب کوههای ثابت که از قطعه های سنگ عظیم فراهم آمده و به وسیله صاحبان قله های مرتفع تعدیل نمود.)

"و عدل حرکاتها بالراسیات من جلامیدها"؛ "عدل" از ماده "تعدیل" است و "عدل" هم خوانده شده، هر دو به یک معناست. "ها" در کلمه "حرکاتها" به زمین برمی گردد. "راسیات" به معنای کوههای ثابت است. "جلامید" جمع "جلمود" به معنای صخره های بزرگ است. یعنی خداوند حرکتهای زمین را به وسیله کوههای بزرگ و ثابتی که از صخره های بزرگ و قله های مرتفع ساخته شده تعدیل فرموده است. این جمله به خوبی می‎فهماند یکی از فواید کوهها این است که زمین را از حرکتهای ویرانگر کنترل می‎کند، و اگر کوه در زمین نبود حرکتهای زمین منظم نبود و در نتیجه سکونت بشر در آن غیر ممکن بود.

"و ذوات الشناخیب الشم من صیاخیدها"؛ باز مقصود کوههاست. "ذوات" جمع "ذات" به معنای صاحب، و از نظر ترکیب عبارت عطف به "الراسیات" است. "شناخیب" جمع "شنخوب" به معنای قله است. "شم" جمع "اشم" به معنای مرتفع و بلند است، "شناخیب الشم" به معنای قله های مرتفع و خیلی بلند است. "صیاخید" جمع "صیخود" به معنای سنگهای سخت است. معنای این دو جمله نزدیک به هم است، یعنی خداوند حرکتهای زمین را به وسیله کوههایی که از صخره های بزرگ درست شده، و به وسیله صاحبان قله های مرتفع خیلی بلندی که از سنگهای سخت درست شده، تعدیل فرموده است.