آیت‌الله منتظری

"و ترغو زبدا کالفحول عند هیاجها"؛ "ترغو" از ماده "رغاء" به معنای صدای شتر در وقت تحریک جنسی است؛ شتر نر هنگام تحریک جنسی صدای مخصوصی می‎کند و کفی از دهانش خارج می‎شود. "هیاج" به معنای هیجانی است که شتر نر هنگام تحریک جنسی پیدا می‎کند. معنای جمله این است که موجهای دریا بر اثر به هم خوردن کف می‎کردند و همچون صدای شتر نر در وقت هیجانهای جنسی را ایجاد می‎کردند؛ مقصود حضرت امیر(ع) از این که دریا و کفهای آن و صدای به هم خوردن آبها و موجها را به صدا و کفهای دهان شتر در وقت تحریک جنسی تشبیه فرموده این است که امواج و تلاطمهای دریا و صدای ناشی از به هم خوردن امواج همچون وضعیت شتر در آن حالت خیلی عجیب و وحشتناک است.

این اوصافی که تا اینجا خواندیم همگی اوصاف آب و امواج آن بود؛ یعنی زمین بر آبی قرار گرفت که حرکت امواج این آب مستفحله و شدید بود، زمین بر لجج دریایی قرار گرفت که این لجج زاخره و پر بودند، و بلندای امواج متلاطم و پر حرکت بود، و سر و صداهای زیادی داشت و کف می‎کرد همچون صدا و کفهای شترهای نر در وقت هیجان جنسی.

آرامش آبهای متلاطم

"فخضع جماح الماء المتلاطم لثقل حملها"

(پس آب متلاطم به جهت سنگینی زمین از هیجان افتاد و خضوع و فروتنی پیشه کرد.)

"خضع" از "خضوع" به معنای فروتنی و ترک سرکشی است. "جماح" به معنای چموشی و سرکشی است. فرموده است: پس آن جماح و تلاطم و سرکشی آب دریا به خاطر سنگینی وزن زمین کم شد. گویا این دریاها که در آن وقت همگی یک دریا بود، همیشه در تلاطم و طوفان بوده که با قرار گرفتن زمین در جوف آن تا حدودی ساکت و آرام گشته و همه آن سر و صداها تمام شده است. سنگینی زمین باعث