آیت‌الله منتظری

آنها را به گروههای مختلف تقسیم می‎کند.

"فهم اسراء ایمان لم یفکهم من ربقته زیغ، و لا عدول و لا ونی و لا فتور"

(پس فرشتگان اسیر و گرفتار ایمانند و از آن دست نمی کشند، انحراف و عدول و سستی و کاهلی آنها را از ایمان جدا نمی کند.)

"ربقة" به معنای طنابی است که به پا و گردن حیوان به طوری می‎بندند که حیوان فرار نکند، و وقتی آن را باز می‎کنند حیوان آزاد می‎شود. "زیغ" همان شک و تردیدی است که در دل پیدا می‎شود. می‎فرماید: ملائکه اسیر ایمان هستند و شک و تردید دل، آنها را از ایمان جدا نمی کند؛ "و لا عدول" و نه هیچ گاه از حق عدول می‎کنند، "و لا ونی و لا فتور" و نه هیچ وقت سستی پیدا می‎کنند.

فضای لایتناهی جایگاه ملائکه

"و لیس فی اطباق السماء موضع اهاب الا و علیه ملک ساجد، او ساع حافد"

(و در طبقات آسمانها یک جای پوستی وجود ندارد مگر این که فرشته ای بر آن مشغول نماز و سجده است، یا این که در سعی و تلاش برای انجام فرمان خداست.)

"اهاب" به معنای پوست گوسفند است که در گذشته روی آن می‎نشسته اند. "ساع" اسم فاعل از ماده "سعی" به معنای تلاش است. "حافد" به معنای سریع است. مقصود حضرت امیرالمؤمنین (ع) این است که: در تمام فضای آسمانها با این وسعتی که دارند جای خالی وجود ندارد، و همه این فضایی که به نظر ما خالی است در حقیقت مملو از ملائکه ای است که در سجود و یا در تلاشند.

در مورد وسعت فضای آسمانها خبری را از تلویزیون شنیدم که: به تازگی ستاره ای را کشف کرده اند که نور آن پس از دو هزار و پانصد میلیارد سال نوری به کهکشان ما می‎رسد. مقدار مسافتی را که نور در این مقدار سال می‎پیماید آنقدر زیاد است که از تصور ما خارج است؛ نور طبق گفته محققان در هر ثانیه سیصد هزار