صفحه ۴۹۶

افلاتبصرون)سوره ذاریات، آیات 20 و 21 در زمین برای اهل یقین نشانه هایی وجود دارد، و همچنین در خودتان، آیا بصیرت ندارید؟ توجه در آیات و نشانه های خدا برای بشر لازم است، و همین توجه است که انسان را به کمال شناخت و عبودیت حق می‎رساند، خداوند انسان را به دقت در جسم خود توجه داده است.

بسا یک پرفسور تمام وقت خود را در دقایق و رموز بدن انسان صرف می‎کند، ساختمان بدن انسان را زیر ذره بین قرار می‎دهد و آخر هم به ریزه کاریهای عضو کوچکی مثل چشم نمی تواند پی ببرد، ولی انسان را به خالق جهان نزدیک می‎کند.

"فصار کل ما خلق حجة له" پس هر یک از مخلوقات دلیلی است بر وجود خالق؛ توجه در هر موجودی از موجودات جهان، انسان را به خدا و خداشناسی نزدیک می‎کند؛ و زبان حال هر موجودی این که: (أ فی الله شک فاطر السماوات و الارض)سوره ابراهیم، آیه 10 آیا در خدا شک است، خدایی که خالق آسمانها و زمین است ؟ گرچه همه موجودات دارای زبان نیستند، ولی همه آنها با زبان حال دلالت بر وجود خالق و آفریننده دارند.

"فحجته بالتدبیر ناطقة ، و دلالته علی المبدع قائمة"

(پس حجت خدا به تدبیر او گویاست، و راهنمایی او بر وجود خالق جهان استوار است.)

"حجة" به معنای دلیل و برهان است، "تدبیر" از باب تفعیل به معنای طراحی موجودات و اداره آنها، و "مبدع" به معنای خالق آنهاست.

بیراهه رفتن تشبیه کنندگان خدا به خلق

"و اشهد ان من شبهک بتباین اعضاء خلقک ، و تلاحم حقاق مفاصلهم المحتجبة لتدبیر حکمتک ، لم یعقد غیب ضمیره علی معرفتک"

ناوبری کتاب