آیت‌الله منتظری

خدایا تو خالق و موجد هستی، تو رزاق هستی، تو عالم و بصیر هستی و... اما خصوصیات صفات خدا را به قرآن و سنت مراجعه می‎کنم، اگر نفهمیدم اقرار و اعتراف می‎کنم که خدایا من خالقیت، رازقیت، علیم بودن، خبیر و بصیر بودن و... تو را به نحوی که در واقع و نفس الامر هست قبول دارم.

"فمدح الله اعترافهم بالعجز عن تناول ما لم یحیطوا به علما"

(پس خداوند این اعتراف آنان را به عجز از رسیدن به چیزی که علمشان به آن احاطه ندارد ستایش کرده است.)

این که راسخان در علم سخن بدون دلیل نمی گویند و به جهل خود در مواردی که علم ندارند اعتراف می‎کنند، مورد رضایت خداست و به همین دلیل هم خداوند آنان را مدح و ستایش کرده است: (و الراسخون فی العلم یقولون آمنا به کل من عند ربنا)سوره آل عمران، آیه 7. حضرت می‎فرماید: "فمدح الله اعترافهم" پس خداوند مدح و ستایش کرده است اعتراف آنان را "بالعجز عن تناول ما لم یحیطوا به علما" به عاجز بودن آنان از رسیدن به چیزی که علمشان به آن احاطه ندارد؛ خلاصه چون مواردی را که ندانسته اند اعتراف به نادانی خود کرده اند، مورد ستایش خدا قرار گرفته اند.

"و سمی ترکهم التعمق فیما لم یکلفهم البحث عن کنهه رسوخا"

(و ترک آنان بحث و تعمق را در چیزی که بحث و گفتگوی از کنه آن به ایشان امر نشده، رسوخ و استواری نامیده است.)

"تعمق" از ماده "عمق" از باب تفعل و به معنای فرو رفتن برای تحقیق و بررسی است، یعنی دقیق اندیشه کردن و بسیار اندیشه کردن؛ و "ترک التعمق" به معنای ترک اندیشه است؛ ترک اندیشه در چیزهایی که بحث در کنه آن برای بشر لازم نیست، به این دلیل که حریم حق را محترم شمرده امتیاز است؛ از این رو