صفحه ۴۴۷

"جائلا" فرمود، و مقصودشان این است که لجام این بلایی که بر شما نازل شده محکم نیست و این بلا برای شما قابل کنترل نمی باشد.

"رخوا بطانها"؛ به آن بندی که به وسیله آن زین اسب و جهاز شتر و پالان الاغ را از زیر شکم سفت می‎کنند و محکم می‎بندند "بطان" و در فارسی "تنگ" می‎گویند. حضرت در ادامه همان تشبیه بلا به شتر می‎فرمایند: نه تنها لجام آن شل است، بلکه تنگ و پالان (جهاز) آن نیز سست است؛ وقتی تنگ زین اسب شل باشد، سوار شدن بر آن قابل اعتبار نیست و انسان را به زمین می‎زند. مقصود حضرت این است که این بلاها به هیچ وجه نه از جهت افسار و نه از جهت تنگ زین قابل کنترل نیستند.

"فلا یغرنکم ما اصبح فیه اهل الغرور، فانما هو ظل ممدود، الی اجل معدود"

(پس کارهای زشت اهل گناه شما را مغرور نکند؛ زیرا آن مانند سایه گسترده ای است که وقتش معلوم است.)

اهل غرور که اهل گناه هستند سرگرم گناه و معصیتکاری هستند، نکند گناهکاری آنان موجب شود که شما هم غرور پیدا کنید و به گناه و معصیت دست بزنید. ممکن است انسان گناهکاری را ببیند که در نعمت خداوند و مال و مقام غرق است و خیال کند که او با این حال به رحمت خداوند نزدیک است و همین سبب غرور او شود، از این رو برحذر داشته و فرموده است: "فلا یغرنکم ما اصبح فیه اهل الغرور" آنچه اهل غرور در آن هستند شما را فریب ندهد، زیرا که "هو ظل ممدود" این مال و مقام مثل یک سایه ای بر سر آنها کشیده شده "الی اجل معدود" ولی این سایه تا یک زمان معینی ادامه دارد؛ این که حضرت امیرالمؤمنین (ع) مال و مقام را به سایه تشبیه فرموده برای این است که سایه در عربستان، کوفه و هر سرزمین داغی مطلوب و دارای محسناتی است که قابل توجه است.

ناوبری کتاب