آیت‌الله منتظری

محروم باشند. مقصود حضرت این است که در موضوع بیان احکام و تبلیغات، بین اصحاب رسول خدا(ص) و اصحاب علی (ع) تفاوتی نبوده و همه از این موهبت الهی بالسویه برخوردار بوده اند.

بلیه و امتحان و هشدار حضرت

"و لقد نزلت بکم البلیة جائلا خطامها، رخوا بطانها"

(و به تحقیق که بلیه و امتحانی به شما وارد گشته که مهارش در جولان و تنگ آن سست است.)

فرموده اند: "و لقد نزلت بکم البلیة" به تحقیق که بر شما بلاهایی نازل شده است. این کلام حضرت اشاره به حکومت معاویه و یزید و بنی امیه است؛ انحرافاتی را که توسط معاویه و دیگران در شرف وقوع است و اسلام را از مسیر خود منحرف می‎کند، حضرت امیر(ع) به فتنه تعبیر فرموده اند؛ چون واقعا در این گونه موارد است که انسان آزمایش می‎شود.

در جمله "نزلت بکم البلیة جائلا خطامها" حضرت امیرالمؤمنین (ع) بلا را به شتر افسار گسیخته تشبیه فرموده اند. می‎فرمایند: نازل شده است به شما بلاها در حالتی که افسار و لجام آن جولان دارد و شل است.

"جائلا" از ماده "جولان" به معنای تحرک است؛ یعنی آن گونه که باید این افسار سفت و محکم به شتر بلا بسته شده باشد نیست. "خطام" آن پرده نازک میان دو سوراخ بینی شتر را می‎گویند که معمولا آن را سوراخ کرده و لجام شتر را به آن می‎بندند، ولی بعدا به علاقه حال و محل به خود لجام "خطام" گفته شده است؛ حال اگر افسار شتر را سفت به سوراخ بینی آن ببندند، شتر نمی تواند چموشی کند و همیشه رام است؛ اما اگر آن را شل ببندند، از جای خود حرکت می‎کند و آن چنان که باید شتر را کنترل نمی کند. پس حضرت از شل بودن لجام تعبیر به