صفحه ۳۹۶

موضوع بحث درسهایی از نهج البلاغه، خطبه هشتاد و هفتم از نهج البلاغه محمد عبده و هشتاد و ششم از نهج البلاغه فیض الاسلام است. فرموده اند:

اوصاف بندگان صالح

"عبادالله، ان من احب عبادالله الیه عبدا اعانه الله علی نفسه، فاستشعر الحزن، و تجلبب الخوف، فزهر مصباح الهدی فی قلبه، و اعد القری لیومه النازل به"

(ای بندگان خدا، دوست ترین بندگان نزد خدا بنده ای است که خدا او را بر تسلط نفس خویش کمک کرده است، پس حزن و اندوه را شعار خود قرار داده، و ترس را رویه خود گردانیده است، پس چراغ هدایت در دل او روشن شده، و لوازم پذیرایی و ضیافت را برای روزی که به آن وارد می‎شود آماده ساخته است.)

در این خطبه اوصافی را یادآور می‎شود که بر خود حضرت امیر(ع) و ائمه (ع) منطبق است و با تأویل و توجیه بر یک درجه پایین تر از آنها هم منطبق می‎شود. البته خداوند همه بشر را طوری آفریده است که اگر بخواهند می‎توانند کارهای خوب انجام دهند و از بندگان نیک و صالح خدا باشند؛ اگر انسان در شناخت خداوند و علوم و معارف کار کند، خدا را بشناسد و به دستورات او آن طوری که فرموده است عمل کند، مرتبه بالایی از کمالات را پیدا می‎کند.

فرموده است: "عبادالله" ای بندگان خدا "ان من احب عبادالله الیه" از محبوبترین بندگان خدا نزد او "عبدا اعانه الله علی نفسه" بنده ای است که خداوند او را کمک کرده باشد برای تسلط بر نفس خویش. خداوند به بعضی از بندگان خود توفیق می‎دهد که به خودشان برسند و خودشان را در راه حق و راه صحیح قرار دهند؛ این که انسان بر نفس اماره خود مسلط باشد و بتواند خود را کنترل کند، از مراحم الهی و الطاف خداوند است؛ خداوند با کسی خویشاوندی ندارد و هر که به او توجه کند او هم به چنین بنده ای توجه می‎کند و او را کمک می‎نماید.

ناوبری کتاب