صفحه ۳۸۱

وجود حق تعالی یک وجود مجرد غیرمتناهی است و بر همه موجودات احاطه قیومی دارد، بنابراین هیچ چیز از او مخفی و پوشیده نیست. "و الغلبة لکل شئ" وقتی بر همه عالم احاطه قیومی داشت پس بر همه چیز هم غلبه خواهد داشت. "و القوة علی کل شئ" و بنابر همین احاطه قیومی است که قوت و قدرت او بر هر چیزی غلبه دارد، و به اصطلاح خودمان زورش به همه می‎رسد و بر هر کاری قدرت دارد.

نتیجه خداباوری

"فلیعمل العامل منکم فی ایام مهله، قبل ارهاق اجله، و فی فراغه قبل اوان شغله، و فی متنفسه قبل ان یؤخذ بکظمه، ولیمهد لنفسه و قدومه، ولیتزود من دار ظعنه لدار اقامته"

(پس باید عمل کننده از شما به عمل بپردازد در روزهای مهلت خویش، پیش از آن که اجلش فرا رسد، و در وقتی که فرصت به دست اوست پیش از آن که دچار شود، و در زمانی که راه نفس کشیدن او باز است پیش از آن که بسته شود، و باید برای خویش و ورودش کار نیک انجام دهد، و باید از سرای کوچ کردن خود برای جایگاه همیشگی توشه بردارد.)

حالا که خدا بر شما مسلط است و احاطه دارد و هیچ چیز هم از او مخفی نیست "فلیعمل العامل منکم فی ایام مهله" پس در ایام مهلت خود اعمال صالح انجام دهید. "ایام مهل" به مدت عمری که هر کس به فراخور حال خود دارد گفته می‎شود. انسان به این دنیا آمده، راه و رسم زندگی و رسیدن به کمالات اخروی هم به او آموخته شده، طول مدت عمر هم به او مهلت داده شده، پس باید در مدت عمر به کار نیکو بپردازد. "قبل ارهاق اجله" پیش از آن که اجلش فرا رسد؛ یعنی وقتی مرگ رسید دیگر عمل میسر نیست؛ پس تا پیش از فرا رسیدن اجل که انجام عمل صالح میسر است، عمل صالح انجام دهید.

"و فی فراغه قبل اوان شغله" الان که فراغت دارید کار خوب انجام دهید پیش از

ناوبری کتاب