آیت‌الله منتظری

دارد؛ و در آیه دیگر فرموده: (ان فی خلق السماوات و الارض و اختلاف اللیل و النهار لایات لاولی الالباب)سوره آل عمران، آیه 190 همانا در خلقت آسمانها و زمین و اختلاف شب و روز نشانه های خداشناسی است برای صاحبان عقل؛ و باز در آیه دیگر فرموده: (و فی الارض آیات للموقنین، و فی انفسکم افلا تبصرون)سوره ذاریات، آیات 20 و 21 در زمین نشانه هایی هست برای یقین کنندگان، و در خودتان هم آیات و نشانه های خداشناسی وجود دارد، چرا توجه نمی کنید؟

"و امتنع علی عین البصیر" و خدا بر چشم بینا امتناع دارد، یعنی در عین حال که چشمت کور نیست و همه اشیاء و موجودات جهان را می‎بینی اما خدا را نمی توانی ببینی، ولی همان کسی که با این چشم خدا را نمی بیند فطرتش می‎گوید خدا هست و خدا را از راه معلول می‎شناسد.

"فلا عین من لم یره تنکره، و لا قلب من أثبته یبصره، سبق فی العلو فلا شئ اعلی منه، و قرب فی الدنو فلاشئ اقرب منه"

(پس نه چشم کسی که او را ندیده انکار می‎کند، و نه دل کسی که هستی او را دانسته او را می‎بیند یا به کنه ذاتش پی می‎برد، در بلندی برتری دارد و هیچ چیز از او بالاتر نیست، و در نزدیکی چنان نزدیک است که هیچ چیز از او نزدیک تر نیست.)

جمله "فلا عین من لم یره تنکره" در اصل به این شکل است: "فعین من لم یره لاتنکره" یعنی پس چشم کسی که خدا را نمی بیند او را انکار نمی کند؛ اگر چشم کسی او را نبیند فطرت او خدا را می‎بیند، وجود مساوی با جسمیت نیست؛ یعنی این طور نیست که هر چه هست جسم باشد، خیلی از هستی ها مجرد هستند و جسمیت ندارند؛ آن شخص گفته بود من زیر چاقوی تشریح بدن روح مجردی