صفحه ۳۲۹

(فی ظلمات ثلاث)سوره زمر، آیه 6 در تاریکی های سه گانه معرفی کرده است؛ بچه ای که در رحم است در سه پرده و غلاف قرار دارد که از آنها به تاریکی ها تعبیر شده است؛ یکی از آنها پرده اطراف بچه (بچه دان)است، این پرده مانند غلاف بچه را احاطه کرده است، تاریکی دیگر خود رحم است که بچه با آن پرده اطراف او را در خود جا داده، و تاریکی سوم هم پوست شکم مادر است که بر همه آنها احاطه دارد. بنابراین جنین در سه غلاف قرار دارد و از این جهت از آنها تعبیر به تاریکی های سه گانه شده است که حضرت از آن به "شغف الاستار" غلافهای حفظ کننده و ساتر تعبیر فرموده اند.

"نطفة دهاقا"، ممکن است مقصود از "دهاق" "مدهوق" باشد، "دهاق" به معنای ریختن باسرعت است و نطفه هم به این دلیل که باسرعت ریخته می‎شود از آن تعبیر به "نطفة دهاقا" کرده اند؛ یعنی آب خالصی که باسرعت ریخته شده است. "دهاقا" به معنای پر هم آمده است و ممکن است معنایش این باشد که نطفه ای که پر از ژنها و سلولهای مختلف است، و این جمله حضرت احتمالا اشاره به آیه شریفه سوره دهر است که فرموده: (انا خلقنا الانسان من نطفة امشاج)سوره دهر (انسان)، آیه 2. "امشاج" جمع "مشج، مشیج" و به معنای مخلوط است. بنابراین ممکن است مقصود حضرت علی از "نطفة دهاقا" همین "نطفة امشاج" باشد که مخلوط از نطفه زن و مرد است؛ اسپرماتوزوئید از مرد با اوول از زن با هم ترکیب می‎شوند و علاوه بر این ترکیب، در نطفه ژنهای مختلفی هم وجود دارد که هر یک خاصیت بخصوص خود را دارند و همین هم عامل وراثت است که به وسیله آن خصوصیاتی از نسلهای قبل به نسلهای بعد منتقل می‎شود. این روحیات و غرایزی که در افراد دیده می‎شود مبدأ آن همین ژنها هستند، گاهی مشاهده می‎شود روحیات و غرایزی از جد مادری

ناوبری کتاب