صفحه ۳۱۹

شما در دنیا برگزیده اید؛ اگر به زر و زیور و پست و مقام این دنیا دل بسته شدید در قیامت در جهنم هستید، برای این که در دنیا دل به جهنم دنیا بستید؛ و اگر در دنیا به سادگی از تمایلات دنیایی گذشتید و راه حق را انتخاب کردید، در آخرت هم به سادگی از روی پل صراط می‎گذرید و به بهشت می‎روید. صراط دنیا شناخت امام واجب الاطاعة و پیروی از اوست، حال اگر کسی این محل عبور را به راحتی دریافت کرد، در جهنم دنیا نیفتاده و به بهشت می‎رود، ولی اگر راه را نشناخت و یا اطاعت نکرد، در قیامت نمی تواند از روی پل عبور کند.

پیش فرستادن توشه

"و قدم زاد الاجلة سعیدا، و بادر من وجل، و اکمش فی مهل، و رغب فی طلب، و ذهب عن هرب، و راقب فی یومه غده، و نظر قدما امامه"

(و توشه آخرت را پیش فرستاده و خوشبخت گردیده، و از ترس خدا در راه حق شتاب کرده، و در مهلتی که در دنیا به او داده اند برای عبادت سرعت گرفته، و با رغبت در طلب خشنودی خدا برآمده، و برای گریختن از عذاب خدا به راه حق رفته، و امروز مراقب فردای خود بوده است، و آینده خویش را به دقت می‎نگرد.)

این عبارات چند صفت از اوصاف الگوی تقوی را برشمرده است؛ یکی این که "و قدم زاد الاجلة سعیدا" پیش فرستاده است توشه قیامت خود را - در نسخه نهج البلاغه عبده که نزد ماست "ذات الاجلة" ضبط شده و غلط است و "زاد الاجلة" صحیح است - پس یکی از اوصاف الگوی تقوی این است که توشه قیامت خود را پیش فرستاده "سعیدا" در حالی که خوشبخت است.

"و بادر من وجل" و از روی ترس مبادرت به رفتن به طرف آخرت می‎کند.

"و اکمش فی مهل" و با این که در دنیا یک مهلت مثلا شصت هفتاد ساله دارد، اما برای رفتن به طرف آخرت سرعت می‎گیرد. "اکمش" به معنای "اسرع" است، "مهل" هم از ماده "مهلت" است؛ یعنی با مهلتی که دارند سرعت می‎ورزند.

ناوبری کتاب