آیت‌الله منتظری

"انتم مختبرون فیها"، "مختبرون" از "اختبار" به معنای امتحان و آزمایش است؛ یعنی شما در این دنیا امتحان می‎شوید؛ همه چیز دنیا برای امتحان است، زن و فرزند، مال و ثروت و مقام، اگر علم داری با علمت امتحان می‎شوی، اگر مال داری با مالت، و اگر فقیر هستی با فقرت، هیچ کس بدون امتحان نمی ماند. "و محاسبون علیها" و بر آنچه در این دنیا داشته اید محاسبه می‎شوید؛ اگر از راه حلال به دست آورده باشید در آن حساب است، و اگر از حرام باشد عذاب آن را می‎بینید.

"فان الدنیا رنق مشربها، ردغ مشرعها"، "رنق" به معنای کدر است، "رنق العیش" به معنای زندگی با کدورت است؛ "مشربها" یعنی محل آبشخور دنیا، ضمیر "ها" به دنیا برمی گردد، و مقصود از آبشخور دنیا همان چیزهایی است که انسان از دنیا برداشت می‎کند؛ یعنی زندگی دنیا صاف و خالص نیست بلکه کدر و گل آلود است، حق و باطل به هم آمیخته است، و شما باید آنها را از هم جدا کرده از حق آن بهره برداری نمایید و باطل آن را دور بیندازید. "ردغ" به معنای لغزنده است، و "مشرعها" هم به همان معنای "مشربها" است؛ یعنی آبشخور دنیا هم گل آلود و هم لغزنده است.

"یونق منظرها، و یوبق مخبرها"، "یونق" به معنای "یعجب"، و "یوبق" به معنای "یهلک" است. "مخبرها" یعنی باطن و جای امتحانش. معنای جمله این است که: منظره دنیا اعجاب انگیز است، دنیا خوش منظره است اما بوته امتحان آن هلاکت آور است و انسان در بوته امتحان آن به هلاکت می‎رسد.

"غرور حائل" دنیا مغرور کننده زایل شونده است، زود از دست می‎رود. "و ضوء آفل" و روشنایی غروب کننده است. "و ظل زائل" و دنیا سایه زایل شدنی و از بین رفتنی است. "و سناد مائل" و تکیه گاهی خراب شدنی است. "سناد" به معنای تکیه گاه، و "مائل" به دیواری که کج شده و در شرف خراب شدن است گفته می‎شود؛ دنیا تکیه گاهی است که کج شده و در شرف خراب شدن است.