صفحه ۲۴۹

همین نهج البلاغه و دویست و دوازدهم نهج البلاغه فیض الاسلام گفته است این است که: "و اقسم بمن تقسم الامم کلها به، لقد قرأت هذه الخطبة منذ خمسین سنة و الی الان اکثر من الف مرة، ماقرأتها قط الا و احدثت عندی روعة و خوفا و عظة ، و اثرت فی قلبی وجیبا، و فی اعضائی رعدة، و لا تأملتها الا و ذکرت الموتی من اهلی و اقاربی و ارباب ودی، و خیلت فی نفسی انی انا ذلک الشخص الذی وصف (ع) حاله"شرح ابن ابی الحدید، ج 11، ص 153: به آن کسی که همه امتها به او سوگند یاد می‎کنند قسم می‎خورم که از پنجاه سال پیش تاکنون این خطبه را بیش از هزار مرتبه خوانده ام و در هر مرتبه ای که این خطبه را خوانده ام در من یک رعب و وحشت و موعظه ای ایجاد کرده است، در قلب من یک حرکتی و در اعضاء و جوارحم رعشه ای مخصوص به وجود آورده، و هرگاه در این خطبه تأمل کرده ام به یاد مرده ها از اهل و خویشان و دوستان خود افتاده ام، و این طور خیال کرده ام که مقصود حضرت از آن شخص مورد نظر من هستم.

او در همین قسمت از سخنش گفته است: بعضی از بزرگان گفته اند همچنان که برخی آیات قرآن سجده دارد برخی از کلمات حضرت امیر هم سجده دارد که از جمله آن همین خطبه است.

به هرحال این خطبه از خطبه های بزرگ نهج البلاغه است و حضرت هم در این خطبه مطالب مهمی را ایراد فرموده اند.

حمد و سپاس خداوند

"الحمدلله الذی علا بحوله، و دنا بطوله، مانح کل غنیمة و فضل، وکاشف کل عظیمة و ازل"

ناوبری کتاب