صفحه ۲۲۸

و هفتاد و هشتم از نهج البلاغه فیض الاسلام است.

"و من کلام له (ع) قاله لبعض اصحابه لما عزم علی المسیر الی الخوارج، فقال له: یا امیرالمؤمنین، ان سرت فی هذا الوقت خشیت ان لاتظفر بمرادک، من طریق علم النجوم، فقال (ع):"

(از سخنان حضرت است که به برخی از اصحاب خود هنگامی که تصمیم گرفتند به طرف خوارج حرکت کنند فرمودند، آن شخص به حضرت گفت: یا امیرالمؤمنین اگر در این وقت حرکت کنید می‎ترسم به مقصود خود نرسید، از راه علم نجوم این را گفت. پس حضرت فرمودند:)

موضوع این خطبه در رد سخن عفیف بن قیس برادر اشعث بن قیس است. عفیف بن قیس مدعی علم نجوم و ستاره شناسی بود،منهاج البراعة، ج 5، ص 258 روزی که حضرت امیر(ع) عازم جنگ نهروان بود عفیف به حضرت گفت: "ان سرت فی هذا الوقت خشیت ان لاتظفر بمرادک" اگر در این وقت حرکت کنید می‎ترسم به مراد و مقصود خود نرسید، یعنی مثلا ساعت حرکت خوب نیست و به پیروزی نمی رسید، و این که دلیل و مدرک عفیف چه بوده و از کجا این سخن را به حضرت امیر(ع) گفته است مرحوم سید رضی می‎گوید: "من طریق علم النجوم" از روی علم نجوم و ستاره شناسی و حرکت اوضاع ستارگان و وضعیت آسمان و خورشید و مناسبتهای آنها با زمین بوده است. حضرت امیرالمؤمنین (ع) به او فرمود:

ستاره شناسی و پیامد تصدیق منجمان

"أ تزعم انک تهدی الی الساعة التی من سار فیها صرف عنه السوء؟ و تخوف من الساعة التی من سار فیها حاق به الضر؟"

(آیا می‎گویی تو ساعتی را نشان می‎دهی که هر که در آن ساعت سفر کند بلاها از او دور می‎گردد؟ و بر حذر می‎داری از ساعتی که هر که در آن سفر کند زیان و سختی می‎بیند؟)

ناوبری کتاب