آیت‌الله منتظری

نیستند و ظاهرا این قبیل گناهان را هم نمی گویند. قسم دیگر آن گناهانی است که بر اثر غفلت از انسان سر می‎زند و لازم هم نیست که شخص علی (ع) این طور باشند بلکه انسان طبعا این طور است که در اثر بند شدن به گرفتاریهای دنیا به گناه آلوده می‎شود و این گناه در نظر انسان مغفول عنه می‎شود؛ از بس گرفتاری پیدا کرده اصلا متوجه این که گناه می‎کند نیست، آن وقت این قبیل گناهان از آن گناهانی است که حضرت فرموده: "ما انت اعلم به منی" آن گناهی که تو عالم تر از من به آن هستی.

این توجیه بر مبنای این است که بگوییم حضرت امیر(ع) هرچند معصوم می‎باشند و گناه نمی کنند ولی صرف نظر از عصمت چون او انسان است و طبیعت هر انسان اقتضا دارد که وقتی غافل شد اشتباه کند، حضرت هم دارند دعا را بر مبنای طبیعت انسان بیان می‎کنند.

اما اگر بگوییم این طور نیست و حضرت با توجه به مقام عصمت برای خودشان دعا می‎کنند و گناهان خودشان را می‎گویند، جواب این است که پس منظور ترک اولی است؛ و گفته اند: "حسنات الابرار سیئات المقربین"، و شاید روی همین حساب هم بعد از این فرموده: "فان عدت فعد علی بالمغفرة" اگر دوباره اشتباه کردم و ترک اولایی انجام دادم، تو هم دوباره گناهم را ببخش.

"اللهم اغفرلی ما وأیت من نفسی، و لم تجد له وفاء عندی"

(خدایا بیامرز آنچه را که من از ناحیه خود وعده کرده ام و وفای به آن عهد را از من نیافتی.)

"وأیت" از ماده "وأی" به معنای وعده کردن است. "ما وأیت من نفسی" یعنی آنچه را که من از ناحیه نفس خودم وعده دادم. گاهی انسان پیش خود می‎گوید از امروز به بعد نوافل را انجام می‎دهم، از امروز به بعد صدقه می‎دهم، از امشب به بعد نماز شب می‎خوانم و... اینها وعده هایی است که انسان از ناحیه خود داده، حالا گاهی موفق به عمل هم می‎شود و گاهی نه. حضرت در این جمله می‎گویند: "اللهم اغفرلی ما وأیت من نفسی" خدایا ببخش آن وعده هایی که از ناحیه خودم