صفحه ۱۷۱

آنها حاکم است. "لدد" به معنای خصومت و دشمنی است، تعداد زیادی از همین امت در جنگهای جمل، صفین و نهروان با حضرت خصومت و دشمنی کردند.

فرموده اند: وقتی رسول خدا(ص) برایم ظاهر شد گفتم: ای رسول خدا(ص) چه چیزهای بسیاری که از این امت تو مشاهده کردم. "من" در "من الاود و اللدد" بیانیه است، بیان همان کلمه "ما" در "ماذا" می‎باشد؛ یعنی چه کجی ها و خصومت هایی را از امت شما مشاهده کردم.

"فقال: ادع علیهم"

(پس حضرت به من فرمود: آنان را نفرین کن.)

"ادع" از ماده "دعا" است و "دعا" اگر با "ل" متعدی شود به معنای دعای به نفع است، و اگر با "علی" متعدی شود به معنای نفرین است. حضرت فرموده اند: "ادع علیهم" یعنی به ضرر آنها دعا کن، مقصود این است که آنها را نفرین کن.

نفرین حضرت علی (ع)

"فقلت: ابدلنی الله بهم خیرا منهم، و ابدلهم بی شرا لهم منی"

(پس گفتم: خدایا به جای آنها بهتر از آنها را به من بده، و عوض من فرد بدی را بر آنها بگمار.)

این جمله نفرین حضرت امیر(ع) در حق مردم است. "ابدلنی" گرچه فعل ماضی است ولی چون در مقام دعاست به معنای انشاء می‎آید؛ "ابدلنی الله بهم خیرا منهم" خدایا به جای آنها بهتر از آنها را به من بده. "و ابدلهم بی شرا لهم منی" و عوض من یک حاکم بد به آنها بده. معنای "شر" در این جمله ممکن است وصف باشد نه تفضیل؛ یعنی این که حضرت فرمود به جای من حاکم شری را به آنها بده، نخواسته بگوید حاکم بدتری را؛ چرا که حضرت حاکم بدی برای آنها نبود تا بدتر از خود را برای آنها طلب کند، بلکه معنای وصفیت را اراده کرده و از خدا خواسته به جای او حاکم بدی را نصیب آنها بگرداند.

ناوبری کتاب