صفحه ۱۵۸

حضرت امیر(ع) در این کلام که پس از شهادت محمدبن ابی بکر فرموده اند از دو شخصیت زمان خود به نامهای "هاشم بن عتبه" و "محمدبن ابی بکر" تمجید می‎کند.

"هاشم بن عتبه" پسر برادر سعدبن ابی وقاص است، "سعدبن ابی وقاص" یکی از صحابه رسول خدا(ص) و جزو عشره مبشره بود که اواخر نسبت به حضرت امیر(ع) کوتاه آمد و به اسم بی طرف کنار رفت، پسرش عمر سعد هم امام حسین (ع) را به شهادت رساند. "عتبة بن ابی وقاص" هم کسی بود که در جنگ احد دندان پیغمبرخدا(ص) را شکست و صورت آن حضرت را مجروح کرد، ولی برعکس پسر همین عتبه یعنی هاشم از مردان مخلص و از شیعیان خالص حضرت امیر(ع) بود.شرح ابن ابی الحدید، ج 6، ص 55 و 56؛ و منهاج البراعة، ج 5، ص 105

"محمدبن ابی بکر" هم فرزند ابوبکر است، مادرش اسماء بنت عمیس است که اول همسر جعفربن ابیطالب بود و به همراه او به حبشه رفت و پس از بازگشت از حبشه جعفر در جنگ موته شهید شد و ابوبکر همسر او را به عقد خود درآورد که حاصل این ازدواج همین محمدبن ابی بکر بود، او در دو سالگی پس از مرگ ابوبکر به همراه مادرش اسماء به خانه علی (ع) آمد و در دامن آن حضرت بزرگ شده و تربیت یافت، از این رو حضرت او را "ربیب" خود خوانده است.شرح ابن ابی الحدید، ج 6، ص 53؛ و منهاج البراعة، ج 5، ص 104 این کلام در بیان این است که حضرت از ابتدای حکومت خود نمی خواسته محمدبن ابی بکر را والی مصر قرار دهد، بلکه مقصود حضرت حاکم قرار دادن هاشم بن عتبه بوده است که در تمجید او فرموده اند:

"و قد اردت تولیة مصر هاشم بن عتبة ، و لو ولیته ایاها لما خلی لهم العرصة ، و لاانهزهم الفرصة"

(من می‎خواستم حکومت مصر را به هاشم بن عتبه واگذار نمایم، و اگر او را حاکم آن سامان قرار داده بودم برای آنان میدان را خالی نمی کرد و به آنها فرصت نمی داد.)

ناوبری کتاب