آیت‌الله منتظری

جمله "کان یقول" ماضی استمراری است و دلالت بر دوام و استمرار فعل بعد از "کان" دارد؛ "کان یقول" یعنی معمولا این بیانات را می‎فرمودند.

آموزشهای رزمی

"معاشر المسلمین، استشعروا الخشیة و تجلببوا السکینة ، و عضوا علی النواجذ، فانه انبی للسیوف عن الهام"

(ای جماعت مسلمانان ترس از خدا را شعار خود گردانید و وقار و آرامش را پوشش خود قرار دهید، و دندانهای خود را به روی هم فشار دهید، زیرا این عمل شمشیرها را از سرها کند کننده تر است.)

"معاشر المسلمین" در اصل "یا معاشر المسلمین" است که حرف ندای آن را حذف کرده اند؛ یعنی ای جمعیت مسلمانان. این خطاب را به لشگر خود فرموده و این طور استفاده می‎شود که گویا حضرت لشگر معاویه را مسلمان ندانسته است، برای این که همان کار آنها یک مرتبه ای از کفر است. فرموده اند: ای جمعیت مسلمانان "استشعروا الخشیة" ترس از خدا را شعار خود قرار دهید. "شعار" از ماده "شعر" به معنای مو است؛ معمولا عرب به پیراهن زیر به این جهت که با موی بدن تماس دارد "شعار" می‎گوید، و در مقابل آن "دثار" است که به لباس رو گفته می‎شود؛ بنابراین "استشعروا الخشیة" یعنی ترس از خدا را به جان خود بچسبانید و واقعا از خدا بترسید. "و تجلببوا السکینة" و وقار و آرامش را لباس رویین خود قرار دهید. "تجلببوا" از ماده "جلباب" به معنای لباس رویین است؛ مثلا به چادر زنان که روی همه لباسها پوشیده می‎شود جلباب گفته می‎شود؛ بنابراین "و تجلببوا السکینة" یعنی برحسب ظاهر به وقار و آرامش تظاهر کنید. ترس از خدا را در اعماق دل خود قرار دهید، ولی وقار و آرامش را روی لباسهای خود بپوشید، یعنی تظاهر به وقار کنید.