صفحه ۱۱۶

مقصود از "غائبا" انسان است که از منزل حقیقی خود دور است. "یحدوه" از "حدی" به معنای بردن با سرعت است. "جدیدان" به شب و روز گفته می‎شود چون آنها مرتب تازه می‎شوند. و "اوبة" هم به معنای رجوع است. می‎فرماید: "و ان غائبا" و انسان غایب از وطنی که "یحدوه الجدیدان اللیل و النهار" شب و روز او را سوق می‎دهند "لحری بسرعة الاوبة" هرآینه سزاوار است که گویند خیلی زود رجوع می‎کند، یعنی به وطن خود برمی گردد.

"و ان قادما یقدم بالفوز و الشقوة لمستحق لا فضل العدة"

(و کسی که با سعادت و نیکبختی یا شقاوت و بدبختی وارد می‎شود، نیکوترین توشه را نیازمند است.)

"قادم" به معنای کسی است که شروع به آمدن کرده و در راه است. "فوز" رستگاری، و "شقوة" به معنای بدبختی و شقاوت است. بالاخره همه انسانها در حرکت به سوی مرگ هستند، و به آن سرایی هم که می‎رسند یا به رستگاری و خوشبختی می‎رسند و یا به بدبختی و شقاوت. حالا فرموده اند: همه اینهایی که می‎آیند "لمستحق لافضل العدة" نیازمند بهترین زاد و توشه هستند. "عدة" به معنای ابزاری است که مهیا می‎شود؛ قرآن مجید می‎فرماید: (و اعدوا لهم ما استطعتم من قوة)سوره انفال، آیه 60 و مهیا کنید در برابر دشمنان آنچه می‎توانید از نیرو.

از دنیا بهره اخروی برگیرید

"فتزودوا فی الدنیا من الدنیا، ما تحرزون به انفسکم غدا"

(پس از همین دنیا توشه بردارید، چیزهایی را که فردا خود را به وسیله آن حفظ نمایید.)

"تزود" مصدر "تزودوا" به معنای جمع آوری توشه است. "تحرزون" از ماده

ناوبری کتاب