صفحه ۱۱۵

که از راه این دنیا و در خارج از این دنیا به دست خواهد آمد.

فاصله ما با بهشت و جهنم

"و ما بین احدکم و بین الجنة او النار الا الموت ان ینزل به"

(و میان هر یک از شما و بهشت یا جهنم فاصله ای نیست مگر مرگ که او را دریابد.)

ما در این دنیا هستیم و بهشت و جهنم در عالم دیگر است، به نظر ابتدایی خیال می‎کنیم فاصله خیلی زیادی بین ما و بهشت و جهنم است، در صورتی که فقط یک مرگ فاصله است "ان ینزل به" همین که این مرگ برسد فاصله برداشته می‎شود، کی می‎رسد؟ معلوم نیست، ممکن است یک لحظه دیگر مرگ فرارسیده و آن فاصله برداشته شود.

"و ان غایة تنقصها اللحظة و تهدمها الساعة لجدیرة بقصرالمدة"

(و زندگی و عمر محدودی که نگاهی آن را کم می‎کند و ساعتی آن را خراب می‎نماید به طور قطع سزاوار کوتاهی مدت است.)

مقصود از "غایة" طول مدت حیات و عمر انسان است، فرموده اند: این عمری که اگر یک لحظه از آن برود آن را کم می‎کند و اگر یک ساعت از آن برود به کلی تمامش می‎کند، سزاوارترین چیز به کوتاهی است، برای این که اگر هزار سال هم باشد می‎گذرد و تمام می‎شود.

اینجا حضرت امیر(ع) لحظه را کمتر از ساعت گرفته اند - گرچه مقصود از ساعت آن ساعت اصطلاحی خودمان نیست - برای این که فرمود: "تنقصها اللحظة، و تهدمها الساعة" یک لحظه از عمر که می‎رود آن را ناقص می‎کند، و یک ساعت که از آن می‎گذرد آن را منهدم و ویران می‎نماید.

"و ان غائبا یحدوه الجدیدان اللیل و النهار لحری بسرعة الاوبة"

(و آن دور از وطنی که شب و روز او را می‎رانند سزاوار است که به زودی بازگشت کند.)

ناوبری کتاب