صفحه ۱۱۲

به آنان بهشت را می‎دهد. در این آیه نیز فروشنده شما هستی که از جان و مالت مایه می‎گذاری، و خریدار خداست که در عوض بهشت را به شما می‎دهد.

چرا باید آماده آخرت شد؟

"و ترحلوا فقد جد بکم، و استعدوا للموت فقد اظلکم، و کونوا قوما صیح بهم فانتبهوا، و علموا ان الدنیا لیست لهم بدار فاستبدلوا؛ فان الله سبحانه لم یخلقکم عبثا، و لم یترککم سدی"

(و آماده باشید که برای کوچ دادن شما شتاب دارند، و برای مرگ مهیا شوید که بر شما سایه افکنده است، چون گروهی باشید که چون بر آنها فریاد کشیده شد بیدار شدند، و دانستند که دنیا جای اقامت نیست پس دنیای خود را با آخرت تبدیل کردند، زیرا خدا شما را بی جهت نیافریده، و مهمل و بیکار رها نکرده است.)

"ترحلوا" یعنی کوچ کنید، گرچه کوچ کردن به سوی مرگ است ولی به معنای خودکشی نیست و مقصود آمادگی برای مرگ است. فرموده اند: آماده و مهیای مرگ شوید که "فقد جد بکم" نسبت به شما تسریع شده است. پس معنای جمله این است که آماده مرگ باشید؛ برای این که مرگ با سرعت هرچه تمامتر به سوی شما حرکت می‎کند.

"و استعدوا للموت" و مهیای مرگ باشید. دو کلمه "ترحلوا"، و "استعدوا" از جهت معنا یکی هستند یعنی آماده شوید، اگر چه به حسب لفظ "ترحلوا" یعنی کوچ کنید؛ چون اختیار مرگ به دست ما نیست و خودکشی هم حرام است، پس لازمه اش این است که به معنای اول باشد. یعنی مهیای مرگ شوید که "فقد اظلکم" این مرگ بر سر شما سایه افکنده است. سایه افکندن مرگ بر سر ما کنایه از نزدیک بودن مرگ است به ما، در حقیقت حضرت خواسته بگوید آماده مرگ باشید برای این که مرگتان نزدیک است.

ناوبری کتاب