آیت‌الله منتظری

حضرت می‎فرمایند: "فانها" این دنیا "عند ذوی العقول" نزد صاحبان عقل و خرد "کفئ الظل" مانند برگشتن سایه است، "بینا تراه سابغا" همین که آن را فراوان و بزرگ و طولانی می‎بینید "حتی قلص" تا این که تمام می‎شود و شب فرا می‎رسد، "و زائدا حتی نقص" و وقتی آن را زیاد می‎بینید به نقصان می‎گراید تا این که کم می‎شود و نابود می‎گردد؛ مانند سایه قبل از ظهر.

دنیا در کلام حضرت به سایه تشبیه شده، و این دلالت بر کمال بی ارزشی و بی پایگی دنیا دارد، صاحبان عقل و خرد برای دنیا ارزشی قائل نیستند و آن را همانند سایه ای که پایه و اساسی ندارد می‎دانند. دنیا فقط وسیله رسیدن به اهداف عالی آخرت است، و همان گونه که حضرت در ابتدای همین خطبه فرموده اند "لایسلم منها الا فیها" انسان در این دنیا و به وسیله همین دنیا سعادتمند می‎شود، مال دنیا برای رسیدن به سعادت آخرت است، مقام و ریاست دنیا برای انجام وظیفه و رسیدن به مقام آخرت است، و خلاصه این دنیا وسیله است نه هدف، و باز به تعبیر حضرت "لاینجی بشئ کان لها" نجات نیست به چیزی که برای دنیاست، ثروت و مقام دنیا اگر برای همین دنیا باشد فقط مایه فخر به دیگران است و هیچ گرفتاری اخروی را برطرف نمی کند.