آیت‌الله منتظری

به عالم برزخ نزدیک می‎شویم و برزخیان هم یک روز به روز قیامت و آخرت نزدیک می‎شوند، که در حقیقت همه به آخرت نزدیک می‎شویم.

"لکل منهما بنون" هر یک از این دنیا و آخرت دارای فرزندانی هستند، فرزندان دنیا آنهایی هستند که اهل دنیا و مرتبط با دنیا هستند، فرزندان آخرت هم افرادی هستند که اهل آخرتند، به دنیا علاقه ای ندارند و برای آخرت تلاش می‎کنند.

مناسبت این که حضرت از اهل دنیا و آخرت تعبیر به فرزند فرموده، این است که همان طوری که فرزند نسبت به مادر خود علاقه مند است و با او ارتباط دارد و به او دل بسته است، اهل دنیا و آخرت هم به دنیا و آخرت علاقه دارند و با آن همچون مادر خود ارتباط دارند؛ بنابراین این جمله یک تشبیه است، دنیا و آخرت به مادر و اهل آنها به فرزندان تشبیه شده اند. بعد می‎فرمایند:

"فکونوا من أبناء الاخرة، و لاتکونوا أبناء الدنیا" پس از فرزندان آخرت باشید نه دنیا. البته بارها گفته ایم که معنای اهل دنیا نبودن این نیست که گوشه ای بنشینیم و دست به کاری نزنیم و فقط عبادت کنیم، این طور نیست که مال دنیا به طور کلی بد باشد؛ اگر از دنیا مذمت کرده اند، در حقیقت از غرق شدن در آن مذمت کرده اند نه این که از همه چیز دنیا مذمت کرده باشند، و به قول مثنوی:

آن چیزی که مذمت شده و مذمت هم دارد دلبستگی به دنیاست؛ این که حضرت دنیا را به مادر و اهل دنیا را به فرزند تشبیه فرموده برای این است که فرزند نسبت به مادر خود دلبستگی دارد و حتی نمی تواند لحظه ای از او دور شود؛ اما اگر دلبستگی به دنیا وجود نداشته باشد و دنیا را برای تأمین سعادت آخرت بخواهد، گذشته از این که مذمتی ندارد ممدوح هم هست؛ مالی را که انسان در راه آخرت