آیت‌الله منتظری

"فما یدرک بکم ثار، و لایبلغ بکم مرام"

(به وسیله شما خونخواهی نمی توان کرد، و به وسیله شما مقصودی حاصل نمی شود.)

"ثار" به معنای خون و انتقام خون است. "فما یدرک بکم ثار" یعنی به وسیله شما نمی شود انتقام خونی را گرفت، معاویه آمده است مسلمانان را کشته و اموال مردم را غارت کرده است، باید رفت و از او انتقام گرفت، شما کسانی نیستید که بشود به وسیله شما انتقام خون مسلمانان را گرفت؛ "و لایبلغ بکم مرام" و شما کسانی نیستید که بتوان به وسیله شما به مقصود رسید؛ یعنی بر اثر بی اعتمادی ای که نسبت به شما هست نمی توان به مقاصد اسلامی رسید و دستورات اسلام را به وسیله شما پیاده کرد.

پاسخی نامناسب به درخواست حضرت علی (ع)

"دعوتکم الی نصر اخوانکم فجرجرتم جرجرة الجمل الاسر، و تثاقلتم تثاقل النضو الادبر"

(شما را برای یاری برادرانتان دعوت کردم پس ناله کردید مانند ناله شتری که نافش درد می‎کند، و سنگینی کردید مانند شتر لاغری که پشتش زخم است.)

مقصود از "نصر اخوانکم" یاری مسلمانان عین التمر است که آن موقع مورد تهاجم نعمان بن بشیر عامل معاویه قرار گرفته بودند؛ می‎فرمایند: شما را برای یاری مسلمانان عین التمر دعوت کردم؛ "فجرجرتم جرجرة الجمل الاسر" این یک تشبیه است و از این قبیل تشبیهات در کلمات حضرت امیرالمؤمنین (ع) فراوان است. اینجا حضرت عذرآوریهای مردم را برای فرار از جنگ تشبیه به صدا و ناله شترهایی کرده که درد در ناف آنها افتاده و ناله می‎زنند. "سرة" به معنای ناف است و "اسر" به معنای مبتلا به درد ناف است.

"و تثاقلتم تثاقل النضو الادبر" و هنگامی که شما را برای یاری مسلمانان