آیت‌الله منتظری

"احتبلکم" از ماده "حبالة" و آن به معنای تور و شبکه صیادی است. "المقدار" از همان قضا و قدر است و به معنای مقدرات می‎آید. معنای جمله این است که: روزگار شما را ساقط و هلاک می‎کند، و مقدرات روزگار شما را به تور می‎اندازد.

حکمیت از نظر حضرت علی (ع)

"و قد کنت نهیتکم عن هذه الحکومة فابیتم علی اباء المخالفین المنابذین، حتی صرفت رأیی الی هواکم"

(و من شما را از این حکمیت باز داشتم اما شما همانند مخالفان سرسخت سخنم را زیر پا گذاشتید تا این که رأی من به میل شما تغییر جهت داد.)

حالا حضرت در ضمن این که دارند آنها را می‎ترسانند نصیحت هم می‎کنند و موضوع حکمیت را که خود آنان بر آن ایستادگی کردند و امروز مخالف آن هستند یادآوری می‎کنند؛ می‎فرمایند: من شما را از این حکمیت نهی کردم، مقصود از حکومت، همان حکمیتی است که آنها در جنگ صفین به حضرت تحمیل کردند.

جمله "اباء المخالفین المنابذین" با اندکی تغییر در خطبه قبل هم بود، از نظر ترکیب هم گفتیم که مفعول مطلق نوعی است، "منابذین" را هم گفتیم جمع "منابذ" از ماده "نبذ" و به معنای دور اندازنده و زیر پا گذارنده است؛ یک وقت کسی را از روی خیرخواهی از کاری جلوگیری می‎کنند، می‎نشینند و از روی دلیل و منطق به او ثابت می‎کنند که این کار صحیح نیست؛ اما یک وقت است که از روی لجاجت با طرف مخالفت می‎کنند و او را باز می‎دارند. اینجا مقصود حضرت این است که شما از روی لجاجت با من مخالفت کردید، و هرچه گفتم این قرآن سر نیزه کردن معاویه و این حکمیت یک حیله است شما بدون دلیل با من مخالفت کردید، وقتی هم که مرا ناچار به ترک جنگ و قبول حکمیت کردید، هرچه اصرار کردم ابن عباس یا مالک اشتر حکم باشند، شما با زور و اجبار مرا وادار به قبول ابوموسای اشعری