شنیده و به آن عمل کرده بود به چنین روزی نمی افتاد.منهاج البراعة، ج 4، ص 87؛ و شرح ابن میثم، ج 2، ص 86 حالا حضرت به این مثل معروف اشاره فرموده و مقصود این است که اگر شما ملت رأی و کلام علی (ع) را پذیرفته و از آن اطاعت میکردید به این پشیمانی و نگرانی مبتلا نمی شدید.
"فابیتم علی اباء المخالفین الجفاة ، و المنابذین العصاة ، حتی ارتاب الناصح بنصحه، و ضن الزند بقدحه"
(پس مرا پیروی نکردید و مانند مخالفین جفاکار و پیمان شکنان معصیت کار از من نافرمانی کردید، به گونه ای که نصیحت کننده در پند خود مردد گشت، و آتش زنه از آتش بخل ورزید.)
حضرت فرموده اند شما امر مرا اطاعت نکردید، با این که من خلیفه مسلمانها بودم و مردم میبایست از فرمان خلیفه اطاعت کنند، شما با من مخالفت کردید؛ "اباء المخالفین الجفاة" مانند مخالفت کردن مخالفینی که خشن و ظالم هستند. "جفاة" جمع "جافی" به معنای انسان خشن و ظالم است، و عبارت "اباء المخالفین الجفاة" مفعول مطلق نوعی است، و معنای آن چنین است که حضرت فرموده: "شما امر مرا امتناع کردید مانند امتناع کردن مخالفینی که خشن و ظالم باشند"؛ مخالف دو گونه است: گاهی کسی با انسان مخالف است ولی در عین حال با انسان با متانت و کرامت و آقایی برخورد میکند، ولی گاهی در عین مخالفت با خشونت و ظلم و ستم برخورد میکند، مخالفین حضرت در صفین از کسانی بودند که حتی علی (ع) را تهدید به مرگ هم مینمودند و خواسته های خود را از این راه عملی میکردند، از این رو حضرت فرموده اند: "اباء المخالفین الجفاة" سر باز زدن شما از دستورات من مانند سر باز زدن دشمنان سرسخت و ستمگر بود. در برخی شروح "الجناة" ذکر شده که جمع "جانی" و به معنای جانی ها میباشد.
"و المنابذین العصاة" و امتناع کردن شما مانند امتناع کردن متمردین گناهکار بود. "منابذین" از ماده "نبذ" به معنای دور اندازنده است. "عصاة" جمع "عاصی"
.jpg)
