آیت‌الله منتظری

ستایش خداوند

"الحمد لله و ان أتی الدهر بالخطب الفادح ، و الحدث الجلیل"

(حمد و سپاس ذات خداوند را سزاوار است، هرچند روزگار بلای بزرگ و پیشامد بسیار سخت پیش آورد.)

"ال" در "الحمد" برای استغراق است، معنای آن این است که همه حمد و ثنا مخصوص خداوند است. حضرت می‎خواهند بفرمایند: درست است که شکست خورده ایم ولی به خدا نق نمی زنیم و حمد و ثنای او را به جا می‎آوریم. "الحمد لله" حمد و ثنا مخصوص خداست "و ان اتی الدهر بالخطب الفادح" گرچه روزگار مصیبت سنگینی آورده؛ "خطب" یعنی حادثه و مصیبت، و "فادح" به معنای سنگین است. "و الحدث الجلیل" یعنی حادثه بزرگی برای ما رخ داده است.

واقعا حادثه بزرگ و غم انگیزی است و آیا بزرگتر و غم انگیزتر از این حادثه هم در تاریخ اسلام رخ داده است که علی (ع) با همه آن سوابق که در اسلام دارد باید کنار برود و معاویه ای که تا سال هشتم هجری علیه اسلام و مسلمین جنگ می‎کرده در تاریخ طبری، ج 2، ص 329؛ و سیره ابن هشام، ج 4، ص 43، و دیگر کتب تاریخی آمده که ابوسفیان و معاویه در سال هشتم هجرت بعد از فتح مکه مسلمان شدند. خلیفه رسول خدا(ص) و امام مسلمین بشود؟ این مصیبت تا روز قیامت تازه است و مصیبتی به بزرگی آن تا قیامت رخ نخواهد داد، و مصیبت های دیگری هم که بعد از این مصیبت به وجود آمده زاییده همین مصیبت است.

"و أشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له، لیس معه اله غیره"

(و گواهی می‎دهم که خدایی جز خدای یگانه نیست و شریکی برای او نیست، و با او خدای دیگری نیست.)

جمله "لیس معه اله غیره" تأکید است برای "لا اله الا الله"؛ یعنی گواهی